Οι αναμνήσεις του, τις οποίες μάλιστα μοιράζεται συχνά με τους δικούς του ανθρώπους και συγχωριανούς, περιστρέφονται στα ελληνοαλβανικά σύνορα, όπου βρέθηκε στην εποχή του ΄40 για να πολεμήσει, ως επίλεκτο μέλος της Αντιαεροπορικής μονάδας τους εισβολείς της χώρας μας.

Με αφορμή την σημερινή επέτειο του ΟΧΙ, η «Ε» τον συνάντησε στο χωριό του, όπου περνά ήσυχα την ζωή του, παρέα με τον γιο του, τον γνωστό δάσκαλο-Σχολικό Σύμβουλο Νίκο Γκανάκο και την νύφη του –επίσης δασκάλα- Βασιλική Πατσαλή και του ζήτησε να μοιρασθεί μαζί μας αυτές τις αναμνήσεις. Να σημειωθεί ότι ο αφανής ήρωας του ελληνοαλβανικού μετώπου, ο ανδρείος αγωνιστής του ΄40, ο «αντιαεροπόρος κανονιέρης του ΄40», όπως τον φωνάζουν στην Κρανιά Ολύμπου έχει την τύχη ο συνονόματος εγγονός του να υπηρετεί ως αξιωματικός στην στρατιωτική μουσική.

Οι μάχες του Μετώπου

Πατέρας, πατριώτης, γενναίος πολεμιστής. Κάθε φορά που διηγείται τα διάφορα περιστατικά του πολέμου είναι πάντα μετρημένος, λεπτομερής και αντικειμενικός. Ποτέ δεν υπερβάλλει για τις επιτυχίες του στα πεδία των μαχών. Όπως μας διηγείται ο κ. Μιχάλης Γκανάκος με περηφάνια «από τα 22 του χρόνια, οπότε και υπηρετούσε ως φαντάρος στην αντιαεροπορική μονάδα στη Λάρισα (τότε λίγο μετά το ΑΤΑ) πολεμούσε στην πρώτη γραμμή, αψηφώντας τον θάνατο. Δεν φοβόμουν τον θάνατο, πάντα στον κόρφο μου είχα την εικόνα της Παναγίας που με προστάτευε. Οι σφαίρες περνούσαν από δίπλα μου σφυριχτά και καμιά δεν με άγγιζε. Η Παναγία με φύλαγε… με έσωσε… Στην αρχή πολεμούσαμε στα ορύγματα που είχαμε δημιουργήσει στον Πέρα Μαχαλά στη Λάρισα, καθώς στα υψώματα χρησιμοποιώντας κανόνια Κρουπ (γερμανικής κατασκευής, διαμετρήματος 80 mm) αναχαιτίζαμε τα ιταλικά αεροσκάφη που επιτίθονταν στην πόλη. Στη συνέχεια αναχωρήσαμε για τη Φλώρινα και τα ελληνοαλβανικά σύνορα, όπου το 1941 δώσαμε σκληρές μάχες με τον εχθρό. Εκεί χρησιμοποιούσα επίγειο μεταφερόμενο κανόνι, που διέθετε τηλέμετρο, το οποίο υπολόγιζε την ταχύτητα και το ύψος που πετούσαν τα εχθρικά αεροσκάφη και τα πυροβολούσαμε.

Η απώλεια του αδελφού

Τα συναισθήματα του και η όψη του προσώπου του αλλάζουν, όταν αναφέρεται στον επίσης ήρωα αδελφό του. «Στον πόλεμο του ’40 θυσιάστηκε ο πολυαγαπημένος μου αδερφός Νικόλαος. Ο Νικόλαος Γκανάκος του Ιωάννου έπεσε στις 23-12-1940 στην Κλεισούρα της Βορείου Ηπείρου, σημερινής Αλβανίας, ηρωικά μαχόμενος υπέρ Πατρίδος κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41. Όταν έμαθα για το θάνατο του αδερφού μου, βρισκόμουν στην Άμφισσα, καθοδόν για το Χάνι της Γραβιάς. Λόγω συνθηκολόγησης με τους Γερμανούς, ζήτησα να πάω εθελοντής στη Μέση Ανατολή, αλλά ο λοχαγός δεν με άφησε, γιατί δεν ήθελε να δώσει πρόσθετο πόνο στην οικογένειά μου με ένα δεύτερο θύμα. Μάλιστα δίνοντάς μου τα χαρτιά απόλυσης από το στρατό, μου ζήτησε να απολυθώ τιμητικά λόγω του θανάτου του αδερφού μου και να επιστρέψω στο χωριό του, στην Κρανιά Ολύμπου. Αρνήθηκα να το κάνω, έσκισα μπροστά του τα χαρτιά και επέστρεψα πάλι στην πρώτη γραμμή του μετώπου…

Η επιστροφή

Όταν έληξε ο πόλεμος επέστρεψε από την Άμφισσα με τα πόδια στο χωριό του, όπου έζησε καρτερικά τα μαύρα χρόνια της γερμανικής Κατοχής (το 1943 οι Γερμανοί έκαψαν το σπίτι του). Από την απελευθέρωση της χώρας από τον Γερμανικό κατακτητή και εντεύθεν ασχολήθηκε με τη γεωργία, συντροφιά με τον γαϊδαράκο του… Το 1980 τιμήθηκε με το μετάλλιο ηρωισμού και ανδρείας για το έπος του ΄40. Μέχρι πριν λίγα χρόνια ο Μιχ. Γκανάκος ήταν επίτροπος στην εκκλησία του χωριού στην Κρανιά Ολύμπου, όπου ζει συντροφιά με τη γυναίκα του, τη σεμνή κυρά Δήμητρα. Στα παιδιά του δίδαξε τις ηθικές αρχές και αξίες και δεν σταματά μέχρι σήμερα να τα συμβουλεύει και να τα νουθετεί. Κάθε χρόνο στις εθνικές επετείους, καταθέτει στεφάνι για τους πεσόντες ήρωες και με συγκίνηση και πολύ καμάρι βγάζει τον τιμητικό λόγο. (Στη σχετική φωτογραφία καταθέτει στεφάνι μπροστά στο μνημείο ηρώων στην Κρανιά Ολύμπου, 28 Οκτωβρίου 2015).

*Να σημειωθεί πως η οικογένεια του, κάθε φορά που ο μπάρμπα Μιχάλης αρχίζει να εξιστορεί τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του ΄40, τον ηχογραφεί, ώστε κάποια στιγμή να εκδώσουν ένα βιβλίο-λεύκωμα προς τιμήν του με τα πολεμικά του κατορθώματα.