Άγις Κλεομένης (1839-1907) Ο «επαναστάτης» νομικός και νομάρχης της Λάρισας

Δημοσίευση: 19 Φεβ 2017 15:03
Η Πηνελόπη Κλεομένους, Πλειάς (Αθήνα), φ. 12 (1-15 Ιουλίου 1902) © Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Η Πηνελόπη Κλεομένους, Πλειάς (Αθήνα), φ. 12 (1-15 Ιουλίου 1902) © Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ο Άγις Κλεομένης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1839. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές εγγράφθηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων συμμετείχε ως μέλος της «Χρυσής Νεολαίας» στα φοιτητικά κινήματα της εποχής, τα οποία άρχισαν με τα «Σκιαδικά» (10-11 Μαΐου 1859) και τελείωσαν με την εκθρόνιση του βασιλέα Όθωνα (23 Οκτωβρίου 1862).

Στις 3 Ιουνίου 1859 συνελήφθη στο κέντρο της Αθήνας από την Αστυνομία, για τη συμμετοχή του σε εκτεταμένα επεισόδια και καταστροφές στα οποία ενεπλάκησαν φοιτητές με παρακρατικούς ροπαλοφόρους. Μαζί του συνελήφθησαν άλλα επτά άτομα μεταξύ των οποίων ήταν ο Κωνσταντίνος Πολύχρονος (ο μετέπειτα γνωστός δικηγόρος της Λάρισας) και ο ποιητής Αχιλλεύς Παράσχος. Όλοι τους φυλακίστηκαν με την κατηγορία ότι «απεπειράθησαν και ένοπλοι μετ' άλλων να φέρωσιν εις εμφύλιον πόλεμον τους πολίτας». Το 1860 απεφοίτησε από τη Νομική Σχολή αλλά στις 3 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους συνελήφθηκε εκ νέου στο συλλαλητήριο των φοιτητών και των διανοουμένων κατά της Οθωνικής μοναρχίας. Τέλος τον Μάιο του 1861, συνελήφθη και φυλακίστηκε με την κατηγορία της συμμετοχής στη συνωμοσία κατά του βασιλέα Όθωνα [1].

Στις 16 Νοεμβρίου 1862 κατατάχθηκε ως δόκιμος πρώτης τάξεως στο Πολεμικό Ναυτικό (ΦΕΚ 17/Α/15-12-1862), αλλά ένα χρόνο αργότερα (2 Σεπτεμβρίου 1863) παραιτήθηκε (ΦΕΚ 35/Α/30-9-1863). Δεν εξάσκησε ποτέ το λειτούργημα του δικηγόρου αφού διορίσθηκε υπάλληλος στο Υπουργείο των Εσωτερικών. Με θέσπισμα της Προσωρινής Κυβέρνησης (11 Σεπτεμβρίου 1863) διορίσθηκε έπαρχος Σκοπέλου (ΦΕΚ 40/Α/15-11-1863), ενώ στις 5 Ιανουαρίου 1867 διορίσθηκε έπαρχος Σπετσών (ΦΕΚ 35/Α/14-6-1867). Στη συνέχεια τον συναντούμε ως έπαρχο της Ύδρας (1878) και νομάρχη των Τρικάλων (1883) έως τον Μάρτιο του 1884 που μετατέθηκε στο Μεσολόγγι [2]. Από εκεί μετατέθηκε στο Αγρίνιο και στη συνέχεια (1885) στη Λάρισα στην οποία παρέμεινε μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου 1886 (ΦΕΚ 334/Α/5-12-1886).

Την ίδια χρονιά μετατέθηκε στην Άρτα αλλά το 1888 επανήλθε για δεύτερη φορά στη Λάρισα. Η θητεία του αυτήν την περίοδο σημαδεύτηκε από τις καταγγελίες και τις μηνυτήριες αναφορές που κατέθεσε στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου (5 και 20 Απριλίου 1889), κατά του αντιεισαγγελέα εφετών της Λάρισας Χαράλαμπου Σοφιανού και του γραμματέα του Εφετείου Κωνσταντίνου Ρόκου. Συγκεκριμένα τους κατηγόρησε «επί πλαστογραφία, ελευθερώσει φυλακισμένου και παραβάσει καθήκοντος και παραβάσει της περί την υπηρεσίαν οφειλομένης εχεμύθειας» στις διεξαχθείσες ανακρίσεις κατά του διευθυντή της Νομαρχίας της Λάρισας Δημητρίου Στεφάνου. Ενεπλάκησαν τα ονόματα του επιχειρηματία και πρώην δημάρχου της Λάρισας Αργυρίου Διδίκα, του μηχανικού Βασιλείου Σαδούκα, του διευθυντή της Τράπεζας Ηπειροθεσσαλίας Κωνσταντίνου Τραυλού, των βουλευτών Αναστασίου Ζαρμάνη, Κωνσταντίνου Μαρκίδη και Ιωάννη Παπαδόπουλου, του εφόρου Ιωάννη Τριπολιτσιώτη και πέντε δημάρχων της επαρχίας Λαρίσης. Ο Κλεομένης είχε καταγγείλει ότι ο Στεφάνου απαιτούσε χρήματα για να ευνοούνται όλοι οι προαναφερόμενοι και οι συνεργάτες τους στις δημοπρασίες που διενεργούνταν για την ενοικίαση των φόρων, των διοδίων της οδού Λαρίσης-Τυρνάβου και του ιχθυοτροφείου του Πηνειού στο Κουλούρι (Ασμάκι). Στις 20 Ιουλίου 1889 το Συμβούλιο Εφετών της Λάρισας απάλλαξε με βούλευμα τους κατηγορούμενους από όλες τις κατηγορίες και έθεσε την υπόθεση στο αρχείο [3].

Ακολούθως διορίσθηκε νομάρχης Αρκαδίας. Απαλλάχθηκε από τα καθήκοντά του στις 8 Φεβρουαρίου 1890 (ΦΕΚ 38/Α/10-2-1890) αλλά επανήλθε στη θέση του το 1896 μέχρι την συνταξιοδότησή του.

Ο Άγις Κλεομένης ήταν το τελευταίο από τα μεταμελημένα μέλη της κάποτε δυναμικής «Χρυσής Νεολαίας». Στις 31 Οκτωβρίου 1904, σε μία κατάμεστη από κόσμο αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο 65χρονος πρώην νομάρχης απολογήθηκε για τη συμμετοχή του στα φοιτητικά κινήματα της εποχής και έπλεξε το εγκώμιο του Όθωνα και της Αμαλίας, επιρρίπτοντας ευθύνες στην Αγγλική διπλωματία [4].

Απεβίωσε τρία χρόνια αργότερα στην Αθήνα (29 Σεπτεμβρίου 1907) και κηδεύτηκε από τον ιερό ναό του Αγίου Κωνσταντίνου [5]. «Μετά του χρηστού ανδρός εξέλιπεν και εις εκ των ιδιορρύθμων επαναστατών του 1862, ο πικρότερον μεταμεληθείς διά την εκθρόνισιν του πρώτου Βασιλέως» [6].

Είχε έναν μικρότερο αδελφό: τον Κλεομένη Κλεομένους [7], ενώ από τον γάμο του με την Πολυξένη Γλαράκη [8] απέκτησε τρία παιδιά: τον Βρασίδα [9], την Έλλη [10] και την Πηνελόπη [11]. Είχε τιμηθεί από την Ελληνική Πολιτεία με τον Χρυσό Σταυρό των Ιπποτών του Β. Τάγματος του Σωτήρος (ΦΕΚ 335/Α/6-12-1886).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1]. Κώστας Λάππας, Πανεπιστήμιο και φοιτητές στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα. Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας. ΚΝΕ / ΕΙΕ, Αθήνα, 2004, σ. 513-525. Πρβλ. Χρήστος Δ. Λάζος, Ελληνικό φοιτητικό κίνημα 1821-1973. Αθήνα: Γνώση, 1987, σ. 84-88.

[2]. Καρδίτσα (Καρδίτσα), φ. 54 (24 Μαρτίου 1884).

[3]. Άγις Κλεομένης, Το Βούλευμα του συμβουλίου των εν Λαρίση εφετών υπ' αριθ. 118 του έτους 1889. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλαρίου, 1889.

[4]. Άγις Κλεομένης, Περί των πρώτων της Ελλάδος Βασιλέων Όθωνος και Αμαλίας: Διάλεξις εν τω Πανεπιστημίω τη 31η Οκτωβρίου 1904. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων «Ανέστη Κωνσταντινίδου», 1904.

[5]. Εμπρός (Αθήνα), φ. 3933 (30 Σεπτεμβρίου 1907).

[6]. «Νεκρολογία: Άγις Κλεομένης», Εμπρός (Αθήνα), φ. 3934 (1 Οκτωβρίου 1907).

[7]. Αξιωματικός του Πυροβολικού. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1852. Έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897. Στις 23 Απριλίου 1898 προήχθη σε ταγματάρχη και στις 23 Αυγούστου 1898 διορίσθηκε καθηγητής οχυρωματικής στη Σχολή Ευελπίδων. Το 1905 προήχθη σε αντισυνταγματάρχη και το 1910 σε συνταγματάρχη. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους ως διοικητής της VII Μεραρχίας. Στις 3 Φεβρουαρίου 1914 αποστρατεύθηκε με το βαθμό του υποστρατήγου. Διετέλεσε Βασιλικός Επίτροπος του Αναθεωρητικού Στρατοδικείου. Νυμφεύθηκε την Φωτεινή Γλαράκη, αδελφή της συζύγου του αδελφού του.

[8]. Θυγατέρα του ιατροφιλοσόφου, βουλευτή και υπουργού από τη Χίο, Γεωργίου Γλαράκη (1789-1855) και αδελφή του αρεοπαγίτη και βουλευτή Αριστείδη Γλαράκη (1836-1914). Απεβίωσε στην Αθήνα στις 30 Ιανουαρίου 1905.

[9]. Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού. Το 1909 παραπέμφθηκε σε δίκη για τη συμμετοχή του στο στασιαστικό κίνημα του Ναυτικού της χρονιάς εκείνης (κίνημα Τυπάλδου), αλλά αθωώθηκε. Ο Βρασίδας ήταν υποπλοίαρχος κα ύπαρχος του αντιτορπιλικού «Ασπίς». Στις 16 Αυγούστου 1911 διορίσθηκε λιμενάρχης Πειραιώς, ενώ το 1913 διετέλεσε καθηγητής στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων.

[10]. Απόφοιτος του Αρσακείου Αθηνών. Παντρεύτηκε τον Αρθούρο Περαγγάλο.

[11]. Απόφοιτος του Αρσακείου Αθηνών (1895-1899) και του Ανωτέρου Διδασκαλείου (1900-1902). Παντρεύτηκε τον Σόλωνα Βούλγαρη.

 

Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου

 

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
DEREE 2-4-24
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΤΕΝΝΙΣ JUNIOR 2024
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass