Η πρώτη συζήτηση έγινε κατά το αναπτυξιακό συνέδριο της Περιφέρειας Θεσσαλίας στη Λάρισα τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου ανακοίνωσε τη συγκρότηση Επιτροπής η οποία θα εξέταζε τους όρους και τις προϋποθέσεις της συνένωσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του ΤΕΙ Θεσσαλίας αλλά και του ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας (Λαμία).

Η Επιτροπή δεν κατέληξε σε κοινή πρόταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017 όπως προέβλεπε το αρχικό χρονοδιάγραμμα, γι’ αυτό και το όλο εγχείρημα έλαβε νέα παράταση. Οι επαφές βρίσκονται σε εξέλιξη με την Επιτροπή να συζητά επί ακαδημαϊκών θεμάτων, δηλαδή ποια Τμήματα και με ποιο γνωστικό αντικείμενο θα παραμείνουν σε λειτουργία και με ποια έδρα.

Η συγχώνευση ωστόσο θα σημάνει και «λουκέτα» σε υπάρχοντα Τμήματα και το Υπουργείο Παιδείας θα κληθεί, αργά ή γρήγορα, να επιλύσει το πολιτικό πρόβλημα που θα δημιουργήσουν οι αντιδράσεις κυρίως αιρετών αρχόντων ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος αναβίωσης φαινομένων τοπικισμού την ώρα που Τμήματα υπολειτουργούν λόγω ουσιαστικών ελλείψεων σε εκπαιδευτικό προσωπικό και σε υποδομές.

Τον χορό των αντιδράσεων άνοιξε ήδη ο δήμαρχος Τρικάλων Δημ. Παπαστεργίου που κάνει λόγο για «γιγάντωση των σχολών του Βόλου και της Λάρισας, σε βάρος του φτωχού συγγενή που διαχρονικά είναι η Δυτική Θεσσαλία». Δεδομένες θα πρέπει να θεωρηθούν και οι αντιδράσεις φορέων και αιρετών της Στερεάς Ελλάδας που «απαιτούν» τη λειτουργία Πανεπιστημίου.

Η Σύγκλητος του ΤΕΙ Θεσσαλίας έχει ήδη καταλήξει σε πρόταση, όπως αναμένεται να πράξει και η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Με βάση αυτές τις αποφάσεις, οι εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων θα επανέλθουν στο τραπέζι του διαλόγου -το πιθανότερο μετά τις πρυτανικές εκλογές στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας- για να καταλήξουν σε κοινή πρόταση – εισήγηση η οποία θα αφορά στα Τμήματα που θα λειτουργήσουν μετά τη συνένωση.

Προς το παρόν, φαίνεται να αποτελεί κοινό τόπο η σκέψη μελών της Επιτροπής, το ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας να μη συγχωνευθεί με τα Θεσσαλικά Ιδρύματα και να παραμείνει αυτόνομο καθώς -εκτός των άλλων- υπάρχουν και πρακτικές δυσκολίες λόγω των γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων, αφού Τμήματα εδρεύουν σε Λαμία, Χαλκίδα, Θήβα, Καρπενήσι και Άμφισσα.

Αν προστεθούν και οι 4 θεσσαλικές πόλεις, τότε γίνονται αντιληπτά τα προβλήματα που δημιουργεί η λειτουργία των 45 συνολικά Τμημάτων των τριών Ιδρυμάτων (Θεσσαλίας και Στερεάς) σε 9 διαφορετικές πόλεις. Αποτέλεσμα της πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών που ήθελε «κάθε πόλη και ΑΕΙ, κάθε χωριό και ΤΕΙ» με αποτέλεσμα να προτάσσονται παράμετροι όπως η ενίσχυση των τοπικών οικονομιών αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα, την εκπαιδευτική διαδικασία.

ΓΕΩΠΟΝΙΑ

Η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να προχωρήσει στη συγχώνευση των Τριτοβάθμιων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της Θεσσαλίας και της Στερεάς έγινε αποδεκτή από την εκπαιδευτική κοινότητα αλλά με προβληματισμό παράλληλα τόσο ως προς το πώς θα υλοποιηθεί η απόφαση, όσο και προς το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής.

Η Επιτροπή με μέλη και των τριών Ιδρυμάτων έχει συναντηθεί μέχρι σήμερα χωρίς ωστόσο να καταλήξει σε κοινή πρόταση, εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος. Να διευκρινισθεί, όπως σημείωσε πανεπιστημιακός στην «Ε», ότι «η μέχρι σήμερα συζήτηση γίνεται σε ακαδημαϊκό επίπεδο αλλά την πολιτική ευθύνη για το ποια Τμήματα θα κλείσουν μετά τη συγχώνευση, θα την αναλάβει το Υπουργείο Παιδείας, δεν αποτελεί δική μας αρμοδιότητα».

Προς το παρόν τα μέλη της Επιτροπής, συζητούν τα ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά των Τμημάτων που θα προκύψουν από τη συγχώνευση με δεδομένο ότι υπάρχουν «ομοειδή» Τμήματα, όπως για παράδειγμα στη Γεωπονία, όπου Τμήματα διαθέτει και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στην έδρα της Σχολής στο Βόλο, όπως και το ΤΕΙ Θεσσαλίας, στην έδρα του τη Λάρισα. ‘Η για τις Πολυτεχνικές σχολές, με Τμήματα ΤΕ και στη Λάρισα.

Η συζήτηση, που βρίσκεται σε πρώιμο ακαδημαϊκό στάδιο, πέραν των ομοειδών Τμημάτων -λόγω και της οικονομικής συγκυρίας- έχει επεκταθεί και στη βιωσιμότητα των Τμημάτων που θα διατηρηθούν μετά τη συγχώνευση, έτσι ώστε να μην τεθεί θέμα λειτουργίας τα αμέσως επόμενα χρόνια, με αφορμή τις υπαρκτές σήμερα ελλείψεις εκπαιδευτικού προσωπικού και υποδομών. Η συζήτηση, πέρα από την «τύχη» των ομοειδών Τμημάτων, αφορά επίσης και στα μεταπτυχιακά προγράμματα.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Με την έναρξη των επαφών, η νέα διοίκηση του ΤΕΙ Θεσσαλίας συνέταξε πρόταση στο πλαίσιο της συγχώνευσης, πρόταση που εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο του Ιδρύματος ενώ το θέμα αναμένεται να απασχολήσει και τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Να σημειωθεί πως οι διοικήσεις των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν δημοσιοποιούν τις προτάσεις τους που βρίσκονται ήδη στη διάθεση του Υπουργείου Παιδείας, ως «βάση» των συζητήσεων που όπως προαναφέρθηκε επικεντρώνονται στο ακαδημαϊκό επίπεδο.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Τα νέα Τμήματα ωστόσο, που θα προκύψουν από τη συγχώνευση, θα αλλάξουν και τη σημερινή «χωροταξία». Λόγο για τον οποίο αντιδρά ήδη ο δήμαρχος Τρικάλων Δημ. Παπαστεργίου, ο οποίος σημειώνει πως «Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ΤΕΙ, κατέθεσαν τις προτάσεις τους χωρίς να υπάρχουμε».

Προσθέτοντας ότι κλείνει το Τμήμα του ΤΕΙ στα Τρίκαλα «και στη θέση του δεν ανοίγει τίποτα, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Θεσσαλία, όπου ανοίγει 1 νέα σχολή και 14 νέα Τμήματα, με έδρες στη Λάρισα και τον Βόλο». Τονίζοντας ακόμη ότι «η παραμονή και μόνο της ΣΕΦΑΑ στα Τρίκαλα, αποτελεί μια ανορθολογική για την πόλη και τον νομό πρόταση, την ώρα που ευνοείται ολόκληρη η Θεσσαλία». «Δεν διευκρινίζεται τι θα συμβεί με τα υπάρχοντα μεταπτυχιακά στο νυν τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΤΕΙ Θεσσαλίας». «Η υπερσυγκέντρωση σχολών και τμημάτων σε δύο πόλεις, δεν διασφαλίζει ισομερή κατανομή εκπαιδευτικών αντικειμένων. Η συγχώνευση σχολών οφείλει να αποτελεί βάση για ισόρροπη ανάπτυξη, με έμφαση στα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, όπως αυτά καταγράφονται τα τελευταία χρόνια» καταλήγει το πλαίσιο θέσεων του δημάρχου Τρικάλων.

«ΑΘΗΝΑ»

Από το Υπουργείο Παιδείας επισημαίνεται πως η συζήτηση για τη συγχώνευση των Τμημάτων, δεν συνδέεται ή δεν αποτελεί συνέχεια του σχεδίου «Αθηνά» που το 2013 προκάλεσε αναστάτωση με το αιφνιδιαστικό λουκέτο σε Τμήμα και Ιδρύματα. Ωστόσο είναι σαφές πως η σημερινή συζήτηση εντάσσεται στη λογική της μείωσης των δαπανών με αφορμή και μνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας.

Υπενθυμίζεται πως με βάση το σχέδιο «Αθηνά» έκλεισε το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας και το Τμήμα Πληροφορικής με Εφαρμογές στη Βιοϊατρική απορροφήθηκε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Όπως και το ΤΕΙ Στερεάς, με βάση το ίδιο σχέδιο του 2013, προέκυψε από τη συγχώνευση των ΤΕΙ Χαλκίδας και Λαμίας.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Οι επαφές της Επιτροπής, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αναμένεται να συνεχισθούν αφού πρώτα διεξαχθούν οι πρυτανικές εκλογές την ερχόμενη Άνοιξη. Αν από τον αρχικό σχεδιασμό Γαβρόγλου, εξαιρεθεί το ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας, τότε τα δύο Θεσσαλικά Ιδρύματα θα βρεθούν πιο γρήγορα στη συμφωνία της ακαδημαϊκής συγχώνευσης που έτσι κι αλλιώς θα αλλάξει τα δεδομένα του αριθμού των Τμημάτων, όπως είναι γνωστά σήμερα, στις θεσσαλικές πόλεις.

Προς το παρόν δεν μπορεί να απαντηθεί το ερώτημα πότε το Υπουργείο Παιδείας θα λάβει την απόφαση – πάνω στην εισήγηση της Επιτροπής του Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ Θεσσαλίας – για το ποια Τμήματα θα κλείσουν και ποια όχι.

Β. ΚΑΚΑΡΑΣ