Την Κυριακή 26 Μαρτίου γιορτάσαμε την 113η επέτειο μνήμης της εξέγερσης των Θεσσαλών αγροτών στο Κιλελέρ.
Ένα «πολιτικό Κιλελέρ» φαίνεται ότι βιώνει η Ολλανδία ύστερα από τις εκλογές για τη σύσταση των Επαρχιακών Συμβουλίων που πραγματοποιήθηκαν στις 15 Μαρτίου 2023 και ανέδειξαν νικητή το νεοσύστατο αντισυστημικό Κίνημα Αγροτών-Πολιτών (Boer Burger Beweging-ΒΒΒ), είδηση η οποία πέρασε στα ψιλά της ελληνικής επικαιρότητας.
Η νίκη του ολλανδικού Κινήματος Αγροτών-Πολιτών αποτέλεσε έκπληξη πρώτου μεγέθους, προκαλώντας «σεισμό» στην ολλανδική πολιτική σκηνή, καθώς ιδρύθηκε μόλις το 2019 από την Ολλανδή δημοσιογράφο του αγροτικού ρεπορτάζ Καρολίνα φαν ντερ Πλας, η οποία δεν είναι πολιτικός καριέρας, αλλά αντιθέτως τέθηκε με δυναμισμό επικεφαλής των αγροτικών διαδηλώσεων από το 2019 και μετά. Κρατήστε το αυτό. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της επιτυχίας του ολλανδικού Αγροτικού Κόμματος διαμαρτυρίας, αναφέρω ότι έλαβε το 19,2% των ψήφων και 15 έδρες στη Γερουσία, έναντι 10 εδρών του κυβερνώντος κόμματος του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε, ο οποίος ηγείται του τετρακομματικού συνασπισμού εξουσίας που αθροίζει 24 έδρες συνολικά, δηλαδή μόλις 9 έδρες παραπάνω από το Κόμμα Αγροτών-Πολιτών της Φαν ντερ Πλας, το οποίο πρώτευσε σε όλες τις επαρχίες, καθιστώντας τον ρυθμιστή των εξελίξεων στο πολιτικό γίγνεσθαι της Ολλανδίας. Τι αποτέλεσε, όμως, το έναυσμα για την ίδρυση ενός αγροτικού κόμματος στην Ολλανδία, που παρεμπιπτόντως είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων παγκοσμίως, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αναγκάζοντας πολλούς να μιλάνε για το περίφημο «ολλανδικό θαύμα»;
Η θρυαλλίδα ήταν η λεγόμενη φιλοπεριβαλλοντική πολιτική της Κυβέρνησης Ρούτε και η δέσμευσή της το 2019 για μείωση κατά 50% των εκπομπών αζώτου μέχρι το 2030, συνακολούθως δε για μείωση του αριθμού ζώων και αγροκτημάτων, ενοχοποιώντας τα λιπάσματα και την κοπριά για τις εκπομπές αζώτου. Οι Ολλανδοί αγρότες μοιάζουν με «ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί» παρά τις αποζημιώσεις (ύψους 25 δισ. ευρώ) που έχει εξαγγείλει η Κυβέρνηση, προκειμένου να μετεγκατασταθούν ή να εγκαταλείψουν το επάγγελμά τους, και μιλούν για άδικη στοχοποίησή τους από το πολιτικό σύστημα. Διαμαρτύρονται, επίσης, ότι δεν έχουν ληφθεί αντίστοιχα μέτρα για άλλους κλάδους της οικονομίας, όπως π.χ. ενέργεια (ηλεκτρισμός κ.ά.), βιομηχανία, μεταφορές, οι οποίες αποτελούν μεγαλύτερους ρυπαντές σε σχέση με τον Γεωργικό Τομέα.
Η έκρηξη της δημοφιλίας του ολλανδικού Κινήματος Αγροτών-Πολιτών δείχνει ότι η πίεση στον αγροτικό και εν γένει παραγωγικό κόσμο έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Είναι άγνωστο αν ο ξεσηκωμός τους θα πάρει πανευρωπαϊκές διαστάσεις. Το σίγουρο είναι ότι θα αποτελέσει σημείο προβληματισμού για ολόκληρο τον ευρωπαϊκό αγροτικό κόσμο, ως φυσικό επακόλουθο των δυσκολιών που προκύπτουν από την εφαρμογή της - φιλοπεριβαλλοντικής - νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), αλλά και της «Πράσινης Συμφωνίας για τον Αγροτικό Τομέα» που βρίσκεται προ των πυλών.
Στην Ελλάδα, από την αρχή του τρέχοντος έτους που ξεκίνησε η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, οι αρμόδιοι παραδέχονται ότι θα υπάρξει χαμηλή απορρόφηση των κονδυλίων που αφορούν στα «Οικολογικά Σχήματα», για τα οποία το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων αγροτών έχει μαύρα μεσάνυχτα. Τον ερχόμενο Οκτώβριο, μάλιστα, οι αγρότες θα πάρουν την πρώτη μεγάλη απογοήτευση όταν θα πιστωθούν στους λογαριασμούς τους οι νέες χαμηλότερες άμεσες ενισχύσεις.
Στο πλαίσιο των περίφημων «Οικολογικών Σχημάτων» ενισχύονται: 1) Νέες ή καινοτόμες καλλιέργειες, όπως π.χ. κινόα, τσία, τσουκνίδα κ.ά., για τις οποίες δεν υπάρχουν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, 2) χειμερινά σιτηρά μικρού βιολογικού κύκλου και 3) τοπικές ποικιλίες ετήσιων καλλιεργειών προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες. Όλοι συνομολογούν -ακόμη και οι πανεπιστημιακοί που συμμετείχαν στη σύνταξη των «Οικολογικών Σχημάτων»- ότι η δυναμική των αποδόσεων των ποικιλιών των ανωτέρω περιπτώσεων, είναι κατά πολύ χαμηλότερη σε σχέση με τις ευρέως καλλιεργούμενες ποικιλίες, με ορατό τον κίνδυνο της μείωσης των ελληνικών και παγκόσμιων αποθεμάτων σε σιτηρά. Αντιφατικό, αν σκεφτούμε ότι τόσο στην ελλειμματική Ελλάδα όσο και παγκοσμίως επικρατεί η ατζέντα της λεγόμενης επισιτιστικής κρίσης και ανασφάλειας. Στην προσφάτως δημοσιευμένη Έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ, όπου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της απογραφής της Γεωργίας και Κτηνοτροφίας περιόδου 2009-2020, αναφέρεται ότι, κατά την εν λόγω περίοδο, η καλλιεργήσιμη γη στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 18,8%, δηλαδή 6,5 εκατομμύρια στρέμματα και οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις μειώθηκαν κατά 26,7%. Μόνο μια περιήγηση στα χωριά του κάμπου και των ελληνικών βουνών, αρκεί για να γίνει αντιληπτή η δημογραφική κατάρρευση του γεωργικού πληθυσμού της υπαίθρου που αποτυπώνεται στα προαναφερόμενα νούμερα. Στα ανωτέρω, αν συνυπολογιστούν οι κύριοι στόχοι της «Πράσινης Συμφωνίας για τον Αγροτικό Τομέα» μέχρι το 2030, δηλαδή: α) Η κάλυψη του 25% της καλλιεργούμενης έκτασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη Βιολογική Γεωργία και β) η μείωση κατά 50% των χρησιμοποιούμενων φυτοπροστατευτικών δραστικών ουσιών, τότε το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας φαντάζει ακόμα ζοφερότερο. Επιγραμματικά, θα αναφέρω τις πιθανές επιπτώσεις της «Πράσινης Συμφωνίας» για τις δύο εθνικές μας καλλιέργειες, εκείνες του βαμβακιού και της ελιάς, προκειμένου να γίνει κατανοητό το αντίκτυπο της Συμφωνίας στους παραγωγούς. Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ), για το μεν βαμβάκι προβλέπεται αύξηση του κόστους παραγωγής κατά 250%, για δε την ελιά προβλέπεται αύξηση του κόστους παραγωγής κατά 40% και μείωση της παραγωγής κατά 50%, με ό,τι αυτά συνεπάγονται. Επειδή το «Αγροτικό Ζήτημα» φαίνεται ότι θα μας απασχολεί όλο και πιο συχνά και πιο έντονα στο μέλλον και επειδή σήμερα δεν υπάρχει ένας Μαρίνος Αντύπας να ανατρέψει την πολιτική των ολίγων και των μεγάλων συμφερόντων, έχει μεγάλη σημασία οι αγρότες να αναδείξουν νέους, άφθαρτους και αδέσμευτους ηγέτες -όπως το ολλανδικό Κίνημα Αγροτών- που θα μπορούν να υπερασπίζονται δυναμικά τα συμφέροντά τους. Η απόσταση που χωρίζει τα αγροτικά προβλήματα από τα Κέντρα Αποφάσεων πρέπει να μικρύνει και οι αρμόδιοι να σταματήσουν να αποφασίζουν για τους αγρότες, χωρίς τους αγρότες…