Οι κανόνες διακυβέρνησης στο εξής δεν επιτρέπουν απεγκλωβισμό από τη διεθνή επιτήρηση. Οι αγορές θα αξιολογούν και θα επηρεάζουν -μαζί με την Ευρώπη- τις δημοσιονομικές και δανειακές τύχες της χώρας για πολλά χρόνια.
Η ελευθερία δημοσιονομικών κινήσεων μετά τον Αύγουστο του 2018 αποτελεί φενάκη, είναι απατηλή. Απατηλό είναι και το υποτιθέμενο τέλος της λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων. Κάποιοι συνειδητά ψεύδονται λέγοντας πως το μνημόνιο τελειώνει καιη τρόικα φεύγει. Η αλήθεια είναι πως πρέπει να συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι ο όρος εθνική κυριαρχία επαναπροσδιορίστηκε σε όλο το δυτικό κόσμο. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με την αλλαγή αυτή, διότι έχουμε επιλέξει στρατηγικά να παραμείνουμε ισότιμα μέλη της Ε.Ε. και της ευρωζώνης. Γαλουχηθήκαμε βέβαια με στενότερη αντίληψη περί του εθνικού και αυτό ξενίζει.
Όμως το πλαίσιο άσκησης εθνικής πολιτικής, αν και μη κατηργημένο, είναι οριοθετημένο. Θα πορευθούμε με τους προσυμφωνημένους κανόνες. Κανόνες περί συνεχούς παρακολούθησης των δημοσιονομικών της χώρας, όρους για την εκταμίευση Ευρωπαϊκών πόρων, τήρηση εσωτερικών κανόνων λειτουργίας της αγοράς.
Τα πλαίσια αυτής της οριοθετημένης πολιτικής συνεχίζουν και παραμένουν αντιδημοφιλή. Δυσκολευόμαστε να αποδεχθούμε ότι τα υποχρεωτικά πλεονάσματα, ο εξορθολογισμός του ασφαλιστικού, οι τραπεζικοί πλειστηριασμοί θα είναι ενσωματωμένα στον σκληρό πυρήνα της ασκούμενης πολιτικής των επόμενων ετών.
Η νωπή θύμηση μιας νοσταλγικής και εν τέλει λαϊκίστικης αυτονομίας δεν συνάδει με το θεσμικό Ευρωπαϊκό σύστημα που μετέχουμε. Ούτε είναι ρεαλιστική. Καλλιεργεί κούφιες προσδοκίες, ασύμβατες με το μέλλον. Πρόκειται για ωμή αυταπάτη. Αυταπάτη που γεννά βαθείς και επικίνδυνους διχασμούς. Διχασμούς αγοραίους που εδραιώθηκαν την περίοδο της αντιμνημονιακής υστερίας που χώρισε –από το 2010- τους Έλληνες σε «πατριώτες» και «προδότες». Η ατζέντα του διχασμού μόνο άλλαζε. Πότε οικονομική πότε εθνική. Αυτή η πρακτική τελικά ούτε ήταν, ούτε είναι εθνική στάση.
Μπροστά στις προκλήσεις που έπονται συνεχίζουμε και παίζουμε καθυστέρηση. Χτίζουμε διλήμματα, παράγουμε αφηγήματα περί καθαρής εξόδου και τέλους των μνημονίων, μιλούμε για ανάπτυξη που υποτίθεται ήρθε. Επενδύουμε στον διαδικτυακό πόλεμο των τρολ, στον κρατικοδιαιτισμό, στη λάσπη και στον συνεχώς ευτελιζόμενο δημόσιο λόγο. Κάποιοι ανδρώθηκαν πολιτικά και πολλοί συνεχίζουν να πολιτεύονται με αυτά τα επικίνδυνα εργαλεία. Και όσο τα εργαλεία αποδεικνύονται γι’ αυτούς αποδοτικά συνεχίζουν. Δεν τους αφορά ότι η στασιμοχρεοκοπία –οικονομική και πολιτική- εδραιώνεται.
Μάλιστα η απελπισία και ο θυμός κάνουν πολλούς εύπιστους στις «αλήθειες» των θεωριών συνομωσίας. Ο θετικός λόγος ακόμη δεν έχει βρει το έδαφος που απαιτείται για να αφήσουμε την κρίση πίσω μας. Βρισκόμαστε τελικώς μπροστά σε μία ακόμη αυταπάτη με εθνικό, δυστυχώς, διακύβευμα. Το ερώτημα που γεννάται είναι το εξής: Πόσες αυταπάτες με «εθνικό πρόσημο» μπορεί να αντέξει ακόμη η χώρα;
Του Νίκου Ντόλα*
* Ο Νίκος Ντόλας είναι φιλόλογος, διδάκτωρ Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ. Έχει διδάξει Πολιτική και Ηθική Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
