Η προσπάθεια που καταβάλλουν είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη, αν ληφθεί υπ’ όψιν το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό κλίμα που επικρατεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Για να καταφέρουν να περάσουν στη σχολή των ονείρων τους, οι μαθητές πρέπει να εργαστούν σκληρά, ώστε να διακριθούν σε σύγκριση με τους συμμαθητές τους. Αν και η διαδικασία είναι απαιτητική, τα οφέλη που αποκομίζουν οι μαθητές είναι αρκετά, ώστε να χαράξουν μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία και να διαμορφώσουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Ξεκινώντας από τη Γ΄ Γυμνασίου (9η τάξη/ 9th grade), οι μαθητές μπορούν να εξατομικεύσουν το πρόγραμμα σπουδών τους. Κάθε μαθητής πρέπει να παρακολουθήσει έναν συγκεκριμένο αριθμό μαθημάτων και κάθε μάθημα δίνει έναν συγκεκριμένο αριθμό ακαδημαϊκών μονάδων (credits), ανάλογα με το σχολείο του. Το εξατομικευμένο πρόγραμμα πρέπει να περιλαμβάνει κάθε χρόνο συγκεκριμένα μαθήματα γενικής παιδείας (Core Course of Study): Μαθηματικά (Mathematics), Φυσικές Επιστήμες (Science), Γλώσσα/ Αγγλικά (English) και Κοινωνικές Επιστήμες (Social Studies). Οι μαθητές καλούνται επίσης να παρακολουθήσουν ορισμένα μαθήματα επιλογής (electivecourses). Τα μαθήματα επιλογής εμπίπτουν σε ποικίλες θεματικές ενότητες ακαδημαϊκών σπουδών, που κυμαίνονται από τη μακροοικονομική και μικροοικονομική θεωρία έως τη μουσική, τις ξένες γλώσσες και τη γυμναστική. Οι ακαδημαϊκές μονάδες από τα υποχρεωτικά μαθήματα γενικής κατεύθυνσης και τα μαθήματα επιλογής συνδυάζονται και πρέπει να ξεπερνούν κάποιο ορισμένο όριο, ώστε να επιτρέψουν στον μαθητή να αποφοιτήσει από το λύκειο (highschool).
Ο φόρτος εργασίας του κάθε μαθητή εξαρτάται από ορισμένους παράγοντες. Ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μαθήματα Κολεγίου (CollegePreparation/ CP courses), μαθήματα Ανωτέρου Επιπέδου (Honours courses), μαθήματα Ακαδημαϊκού Επιπέδου (AdvancedPlacement/ AP courses) ή μαθήματα Διεθνούς Απολυτηρίου (International Baccalaureate/ IB courses). Τα μαθήματα Kολεγίου (CP) θεωρούνται λιγότερο απαιτητικά σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες μαθημάτων, αναλύουν όμως θέματα γενικής ύλης και προσφέρουν ακαδημαϊκές μονάδες για το απολυτήριο λυκείου. Τα μαθήματα Ανωτέρου Επιπέδου (Honours) δίνουν επίσης ακαδημαϊκές μονάδες για το απολυτήριο λυκείου, αλλά είναι ταχύρρυθμα και εμβαθύνουν περισσότερο στην ύλη τους σε σύγκριση με τα μαθήματα Κολεγίου (CP). Οι μαθητές που επιλέγουν να παρακολουθήσουν ένα μάθημα Ακαδημαϊκού Επιπέδου (AP) ή μαθήματα Διεθνούς Απολυτηρίου (IB), λαμβάνουν ακαδημαϊκές μονάδες για το απολυτήριο λυκείου, ενδεχομένως και ακαδημαϊκές μονάδες πανεπιστημίου. Αυτό μπορεί να συμβεί στο τέλος κάθε εξαμήνου, όταν οι μαθητές που παρακολουθούν ένα μάθημα AP ή IB λαμβάνουν μέρος σε εξετάσεις: με βάση τη βαθμολογία που θα προκύψει, το πανεπιστήμιο είναι δυνατό να χορηγήσει ακαδημαϊκές μονάδες για το συγκεκριμένο μάθημα. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές μπορούν να εργαστούν για την ολοκλήρωση των μαθημάτων του πανεπιστημίου καθ’ όλη τη διάρκεια του λυκείου. Οι μαθητές που θέλουν να έχουν μία ανταγωνιστική αίτηση για την εισαγωγή τους στα πανεπιστήμια, τείνουν να επιλέγουν πολλά μαθήματα Honours, AP και IB.
Το σύστημα βαθμολόγησης στις ΗΠΑ είναι διαφορετικό απ’ ό,τι σε άλλες χώρες. Πολλά λύκεια έχουν συμφωνήσει στη χρήση μιας κλίμακας βαθμολόγησης A-F, όπου κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό μεταξύ 0-100%. Ορισμένα λύκεια, για παράδειγμα, θεωρούν ότι το “Α” αντιστοιχεί σε βαθμολογία πάνω από 90% («άριστα»/ excellent), το “Β” πάνω από 80% («καλώς»/ good), το “C” πάνω από 70% («μέτρια»/ average), το “D” πάνω από 60% («κάτω του μετρίου»/ belowaverage) και το “F” κάτω από 60% («αποτυχία»/ fail). Οι βαθμοί αυτοί συνυπολογίζονται κατά τη διαμόρφωση του γενικού μέσου όρου (GPA/ Grade Point Average) του μαθητή. Για να είναι ανταγωνιστικοί, οι περισσότεροι μαθητές χρειάζονται γενικό μέσο όρο τουλάχιστον 3,5 (με ανώτερο το 4).
Κατά τη διαδικασία της υποβολής των αιτήσεων στα πανεπιστήμια, οι μαθητές πρέπει να επιλέξουν σε ποιες σχολές θέλουν να εγγραφούν. Στις ΗΠΑ υπάρχουν πολλές διαφορετικές σχολές στις οποίες μπορούν να κάνουν αίτηση και είναι ελεύθεροι να υποβάλουν αίτηση σε όσες σχολές επιθυμούν. Τα πανεπιστήμια μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το μέγεθος, τη μορφή, το ακαδημαϊκό τους διαμέτρημα κ.λ.π. Υπάρχουν δημόσια πανεπιστήμια (π.χ. το Πανεπιστήμιο του Τενεσί), ιδιωτικά πανεπιστήμια (για παράδειγμα, τα οκτώ ονομαστάπανεπιστήμια της «Ivy League»), διαδικτυακά πανεπιστήμια (π.χ. το Πανεπιστήμιο Southern New Hampshire), κοινοτικά κολέγια (π.χ. το Pellissippi State Community College) κ.λ.π. Οι μαθητές ενδείκνυται να ερευνήσουν σε βάθος ποιες σχολές ταιριάζουν καλύτερα με τους βασικούς στόχους της ζωής τους και της σταδιοδρομίας που οραματίζονται. Στις ΗΠΑ τα κολέγια και τα πανεπιστήμια θεωρούνται ισάξια και απευθύνονται σε φοιτητές που αποβλέπουν στην απόκτηση ενός πτυχίου.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας κατά την υποβολή της αίτησης στο πανεπιστήμιο είναι οι εξετάσεις ACT και SAT. Αυτές οι τυποποιημένες εξετάσεις συνυπολογίζονται από τα πανεπιστήμια κατά τη διαδικασία εισαγωγής. Οι μαθητές μπορούν να πάρουν μέρος στις εξετάσεις πολλαπλές φορές κατά τη διάρκεια του χρόνου. Πολλοί μαθητές αποφασίζουν να λάβουν μέρος στις εξετάσεις κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου. Οι μαθητές επιλέγουν να λάβουν μέρος στις εξετάσεις ACT ή SAT ή και στις δύο, ανάλογα με τις απαιτήσεις της κάθε σχολής στην οποία υποβάλλουν αίτηση. Οι εξετάσεις ACT βαθμολογούνται σε κλίμακα 1-36 πόντων, ενώ οι εξετάσεις SAT βαθμολογούνται σε κλίμακα 400-1600 πόντων. Με βάση τις εξετάσεις αυτές, τα πανεπιστήμια ελέγχουν, σε συνδυασμό και με άλλο υλικό, την ετοιμότητα του υποψηφίου για την παρακολούθηση μαθημάτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αποφασίζουν την αποδοχή ή όχι των αιτούντων.
Όταν οι υποψήφιοι φοιτητές υποβάλλουν αίτηση στα πανεπιστήμια στις ΗΠΑ, περνούν από μια σχετικά μακρά διαδικασία σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα πανεπιστήμια θα εξετάσουν τη σταθμισμένη και μη σταθμισμένη μέση βαθμολογία (GPA) του μαθητή. Ο υπολογισμός αυτός βασίζεται στη βαθμολογία, καθώς και στα μαθήματα που επέλεξε ο μαθητής καθ’ όλη τη σταδιοδρομία του στο λύκειο. Τα περισσότερα πανεπιστήμια απαιτούν επίσης και τις βαθμολογίες από τις εξετάσεις ACT ή SAT. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων ACT ή SAT μπορούν να κατατεθούν μαζί με τη λίστα των μαθημάτων AP ή IB, αν αυτά έχουν ολοκληρωθεί. Οι μαθητές ενδέχεται να κληθούν να στείλουν συστατικές επιστολές (letters of recommendation) από καθηγητές, προπονητές (αν αθλούνται), εργοδότες (σε περίπτωση που εργάζονται) ή άλλα άτομα που δεν ανήκουν στον οικογενειακό τους κύκλο. Κατά τη διαδικασία της υποβολής των αιτήσεων, οι μαθητές καλούνται να παραθέσουν στοιχεία σχετικά με τα επιτεύγματά τους, την εργασιακή τους εμπειρία, τη συμμετοχή τους σε μαθητικούς ομίλους, την όποια εθελοντική τους εμπειρία και πολλά άλλα. Αυτές οι πληροφορίες επιτρέπουν στο πανεπιστήμιο να κατανοήσει καλύτερα την προσωπικότητα του μαθητή και να διαπιστώσει την αφοσίωσή του στην προσωπική του εξέλιξη. Ο τελικός όρος για την ολοκλήρωση μιας αίτησης πανεπιστημίου είναι η συγγραφή σύντομων εκθέσεων/ δοκιμίων (essays). Οι μαθητές ενδέχεται να κληθούν να γράψουν εκθέσεις που καλύπτουν μια ποικιλία θεμάτων για κάθε πανεπιστήμιο στο οποίο υποβάλλουν αίτηση.
Οι περισσότεροι φοιτητές πανεπιστημίου διανύουν μια σημαντική μεταβατική περίοδο, όταν τελειώνουν το λύκειο και εισέρχονται στο πανεπιστήμιο. Στο πανεπιστήμιο, οι μαθητές διαμορφώνουν οι ίδιοι το πρόγραμμα των μαθημάτων τους. Για παράδειγμα, μπορούν να επιλέξουν την ημέρα που θέλουν να παρακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο μάθημα, καθώς και την ώρα της ημέρας που προτιμούν να το παρακολουθήσουν. Έχουν περισσότερη ελευθερία, αλλά ταυτόχρονα αναλαμβάνουν μεγαλύτερη ευθύνη. Οι φοιτητές πανεπιστημίου αφιερώνουν, επίσης, λιγότερο χρόνο κατά τη διάρκεια του μαθήματος για τον έλεγχο των εργασιών που είχαν στο σπίτι και καλύπτουν την περισσότερη ύλη του μαθήματος εκτός τάξης. Αντιθέτως, οι μαθητές του λυκείου περνούν περισσότερο χρόνο στην τάξη μαθαίνοντας την ύλη και αφιερώνουν λιγότερο χρόνο εκτός τάξης για την εφαρμογή αυτής της γνώσης. Ακόμη, ο φόρτος εργασίας των φοιτητών πανεπιστημίου είναι αναμφίβολα πιο μεγάλος σε σύγκριση με το λύκειο, αλλά τα μαθήματα του πανεπιστημίου εναρμονίζονται με τα ενδιαφέροντα του φοιτητή και έτσι καθιστούν τη μελέτη πιο ευχάριστη. Ο φοιτητής μπορεί να επιλέξει μια κύρια κατεύθυνση σπουδών (major) που συνδέεται με το επάγγελμα που θέλει να ασκήσει στο μέλλον. Επίσης, μπορεί να επιλέξει μια δευτερεύουσα κατεύθυνση σπουδών (minor), η οποία συνήθως συσχετίζεται με την κύρια κατεύθυνση που επέλεξε. Κάθε φοιτητής υποχρεούται να παρακολουθήσει μαθήματα γενικής εκπαίδευσης που αντιστοιχούν στην κύρια κατεύθυνση των σπουδών του (τα οποία διαφέρουν από κατεύθυνση σε κατεύθυνση) και που συνήθως ολοκληρώνονται κατά τα δύο πρώτα χρόνια του πανεπιστημίου. Στη συνέχεια, τα μαθήματα επικεντρώνονται στην κύρια ή και τη δευτερεύουσα κατεύθυνση σπουδών του φοιτητή. Το πτυχίο στο τέλος θα βασίζεται στην κύρια κατεύθυνση σπουδών, οπότε πρέπει οπωσδήποτε να επιλεγεί μία. Εάν κάποιος ξεκινά τις σπουδές του δίχως να ξέρει απαραίτητα τι θέλει να κάνει μετά την αποφοίτησή του, μπορεί να επιλέξει μία ευρύτερη κύρια κατεύθυνση σπουδών, ώστε να έχει περισσότερες ευκαιρίες να διαλέξει κάτι συγκεκριμένο στο μέλλον.
Ως δευτεροετής φοιτήτρια πανεπιστημίου, κοιτάζοντας πίσω στα λυκειακά μου χρόνια, διαπιστώνω ότι τα μαθήματα αυξημένης δυσκολίας που παρακολούθησα τότε, έκαναν τη μετάβασή μου στο πανεπιστήμιο πιο ομαλή σε σχέση με τον «εύκολο» δρόμο που επέλεξαν άλλοι συμμαθητές μου. Πολλοί μαθητές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο πανεπιστήμιο, επειδή, δυστυχώς, δεν μελέτησαν με συστηματικότητα τα προηγούμενα χρόνια. Θα πρότεινα, λοιπόν, σε όλους να προσπαθήσουν να πετύχουν όσο μπορούν περισσότερα, όσο νωρίτερα γίνεται. Από προσωπική εμπειρία, ξέρω πόσο σημαντικό είναι όχι μόνο να ζητήσεις βοήθεια όταν τη χρειαστείς, αλλά και να βρίσκεις συνεχώς τρόπους, ώστε να είσαι ενεργός στην κοινότητά σου. Εκτός από το προσωπικό όφελος και την κοινωνική προσφορά, είναι σημαντικό να δημιουργήσεις ένα γερό θεμέλιο εμπειριών, για να το συμπεριλάβεις στο βιογραφικό σου, ώστε να εντυπωσιάσεις τα πανεπιστήμια και τους μελλοντικούς εργοδότες σου. Παρ’ όλο που το σχολείο και το πανεπιστήμιο μπορεί να φαίνονται αγχωτικά κατά καιρούς, προσφέρουν ωστόσο πολλαπλά οφέλη για την προσωπική εξέλιξη του καθενός, με αποτέλεσμα να αξίζουν κάθε κόπο και προσπάθεια.
(Μετάφραση-επιμέλεια: Νεκταρία Καραγκιόζη, Σόνια Παράσχου)
Της Λύζια Καραγκιόζη*
* Η Λύζια Καραγκιόζη είναι δευτεροετής φοιτήτρια της σχολής Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο του Τενεσί στο Νόξβιλ (Knoxville).
