Γαζή και Παπαναστασίου και παράλληλη με την Κουμουνδούρου.
Οφείλει το όνομά της στον οπλαρχηγό από τα Άγραφα, Κώστα Βελή. Γεννήθηκε στο Κεράσοβο (σημερινό Κερασοχώρι) της Ευρυτανίας το 1770 και το πραγματικό του όνομα ήταν Κώστας Σεργιόπουλος. Βελής ονομάστηκε γιατί υπηρέτησε ως πρωτοπαλίκαρο του Βελή Γκέκα, στην αυλή του περιβόητου Αλή πασά, όπου και διακρίθηκε για τις στρατιωτικές και διοικητικές ικανότητες. Διορίστηκε βοεβόδας (διοικητής) στην Κοζάνη και αργότερα στην Καρδίτσα, όπου και μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.
Τον Απρίλιο του 1821 γύρισε στην ιδιαίτερη πατρίδα του και κήρυξε την επανάσταση. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες προκαλώντας μεγάλες απώλειες στον εχθρό, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι διέθεσε όλα του τα χρήματα για τον Αγώνα. Στη μάχη της Φωτιάνας (σημ. Αηδονοχώρι) κοντά στη Ρεντίνα Καρδίτσας, συνελήφθη ζωντανός από τους Τούρκους. Στάλθηκε αιχμάλωτος στην Κωνσταντινούπολη όπου και βασανίστηκε για να αποκαλύψει τα μυστικά της Φιλικής Εταιρείας. Αρνούμενος να μιλήσει βρήκε φρικτό θάνατο. Λίγα χρόνια μετά το Έθνος για να τιμήσει τη θυσία του, προβίβασε τον γιο του Γεώργιο στον βαθμό του στρατηγού.
Επιμέλεια: Νίκος Τάχατος
