Από τα πρώτα μετά την απελευθέρωση του 1881 χρόνια η Λάρισα διέθετε ιδιωτικές λέσχες, κατά το πρότυπο των αγγλικών κλειστών ανδρικών λεσχών, οι οποίες εξυπηρετούσαν διάφορους σκοπούς. Με τον όρο λέσχη προσδιορίζεται ένας ιδιωτικός χώρος συνάντησης ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα και κοινές δραστηριότητες, τα μέλη της οποίας, συναντιούνται για να συζητήσουν, να παίξουν, να διαβάσουν, ακόμα και να πραγματοποιήσουν διάφορες κοσμικές συγκεντρώσεις. Δεν πρέπει όμως να το κρύβουμε ότι η κυριότερη ασχολία των λεσχών είχε να κάνει με τη χαρτοπαιξία, συνηθισμένο και τότε φαινόμενο στην καλή κοινωνία της Λάρισας, στην οποία τα πρώτα μεταπελευθερωτικά χρόνια πρωτοστατούσαν οι πλούσιοι Τούρκοι γαιοκτήμονες.
—Σαν πρώτη επίσημη λέσχη στη σύγχρονη ιστορία της πόλης μας μπορεί να θεωρηθεί η ονομαζόμενη Λέσχη Ασλάνη. Ονομάστηκε έτσι από τον επιχειρηματία ο οποίος ανέλαβε τη λειτουργία του, τον Ιωάννη Ασλάνη. Η οικογένεια Ασλάνη καταγόταν από την Πελοπόννησο και στη Λάρισα ήλθε από την Αθήνα μετά το 1881 μαζί με το μεγάλο κύμα παλαιοελλαδιτών, γιατί την περίοδο εκείνη θεωρούσαν τη Θεσσαλία «γη της επαγγελίας». Η οικογένεια κατοικούσε στην οδό Μουσών (η οποία μετονομάστηκε σε οδό Ιωάννη Παπακυριαζή προς τιμήν του ήρωα των Βαλκανικών Πολέμων), στο ύψος των Δικαστηρίων. Κατά το 1920 η κατοικία του βρισκόταν στην ανατολική πλευρά της πλατείας Ταχυδρομείου, στο σπίτι που αργότερα κατοίκησε ο χρυσοχόος-ωρολογοποιός Παπανικολάου[2].
Το 1906 ο Ιωάννης Ασλάνης ενοικίασε από τον ιδιοκτήτη Μεχμέτ Εφέντη Χατζημέτου τον επάνω όροφο του νεόδμητου κτιρίου στη γωνία των οδών Αλεξάνδρας (Κύπρου) και Φιλελλήνων, εκεί που σήμερα βρίσκεται η Στρατιωτική Λέσχη, για πέντε χρόνια, με τη βασική προϋπόθεση να χρησιμοποιήσει τον χώρο αποκλειστικά και μόνον ως λέσχη και να τον εμπλουτίσει με έπιπλα αξίας. Οι χώροι της Λέσχης ήταν πολυτελέστατοι για την εποχή τους, με βαρύτιμους κρυστάλλινους πολυελαίους, σκαλιστά βιεννέζικα έπιπλα, πολύχρωμα περσικά χαλιά, βελούδινες κουρτίνες και ακριβά σερβίτσια. Η λέσχη αυτή φιλοξενούσε κάθε είδους κοσμικές εκδηλώσεις, οι οποίες συγκέντρωναν την ανώτερη κοινωνία της πόλης, καθώς και Τούρκους μπέηδες, οι οποίοι είχαν την οικονομική δυνατότητα να την επισκέπτονται τακτικά. Έχουν εντοπιστεί διαφημιστικές καταχωρήσεις σε εφημερίδες της περιόδου εκείνης, από τις οποίες πληροφορούμαστε ότι χρησιμοποιήθηκε ως ψυχαγωγικό κέντρο με μουσική και χορευτικά συγκροτήματα, ως αίθουσα χορευτικών εκδηλώσεων, θεατρικών παραστάσεων, διαλέξεων, κοντσέρτων, ως χαρτοπαικτική λέσχη, κλπ. Η λέσχη ταυτίστηκε από το όνομα του επιχειρηματία ως Λέσχη Ασλάνη. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς διέκοψε τη λειτουργία του, πάντως το καλοκαίρι του 1917, όταν οι γαλλικές δυνάμεις της Αντάντ κατέλαβαν τη Λάρισα κατά τη διάρκεια του εθνικού διχασμού, ο όροφος του μεγάρου Χατζημέτου στέγαζε το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» των αδελφών Μίχου.
—Μια άλλη ξακουστή λέσχη που λειτούργησε στη Λάρισα υπήρξε η «Λαρισαϊκή Λέσχη». Ήταν κλειστή όσον αφορά τη συμμετοχή των μελών και συγκέντρωνε όλη την αφρόκρεμα της κοινωνίας της Λάρισας. Τα μέλη της ήταν άτομα με μεγάλη οικονομική επιφάνεια και πλούσια περιουσιακά στοιχεία. Για να γίνει κανείς μέλος της έπρεπε να προταθεί από δύο τουλάχιστον παλιά μέλη, τα οποία ήταν εγγυητές ότι το νέο μέλος θα είχε αξιοπρεπή συμπεριφορά και θα τηρούσε σχολαστικά τον κανονισμό της λέσχης. Όλη η λειτουργία της ήταν μετοχική, με κύριους εκπροσώπους «ηχηρά» ονόματα της πόλης, τα οποία αντιπροσώπευαν όλα τα στρώματα της κοινωνικής ζωής. Αναφέρουμε μερικά γνωστά ονόματα, όπως οι Ιωάννης Αλεξάνδρου, Βασίλειος Ζησιάδης, Βασίλειος Αρσενίδης, αδελφοί Οικονομίδη, αδελφοί Σηλυβρίδη, Δημήτριος Δημητριάδης και Παναγιώτης Παναγιούλας, οι οποίοι αποτελούσαν τον πυρήνα της λέσχης. Μέλη της ήταν πολλά άτομα αμφοτέρων των φίλων, όπως οι ιατροί Νικόλαος Κάλιος, Κωνσταντίνος Ισμυρίδης, Νικόλαος Φίλιος, οι δικηγόροι Δημήτριος Ιατρού, Χρήστος Γαργάλας, Ξενοφών Ριζόπουλος, Χρήστος Παναγιούλας, οι επιχειρηματίες Κώστας Ταμπασούλης, Φώτης Παππάς, αδελφοί Κουκουτάρα. Μαζί τους και άτομα του ωραίου φίλου, όπως οι δεσποινίδες Αλεξάνδρου, Παππά, Κάλιου, Κουκουτάρα, Βλάχου, Φίλιου, Γκίνη, Δημητρακοπούλου και πολλά άλλα άτομα[3]
Η Λαρισαϊκή Λέσχη αρχικά στεγάστηκε μετά το 1913-14 για ένα διάστημα στο αρχοντικό του Κωνσταντίνου Σκαλιώρα το οποίο βρισκόταν στη γωνία των σημερινών οδών Ρούσβελτ και Πατρόκλου, εκεί όπου υπήρχαν οι στρατιωτικές υπηρεσίας Στρατολογίας. Μετακόμισε κατόπιν στη μεγάλη κατοικία του Σοφοκλή Σηλυβρίδη που βρισκόταν στη σημερινή οδό Ρούσβελτ, όπου παρέμεινε μέχρι το 1931. Το οίκημα αυτό ήταν διώροφο, μεγάλο και σ’ αυτό γίνονταν και διάφορες κοσμικές εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους. Με τον σεισμό του 1941 το κτίριο καταστράφηκε και στη θέση του σήμερα βρίσκεται το ξενοδοχείο «Μετροπόλ». Το 1931 η Λαρισαϊκή Λέσχη μετακόμισε και πάλι, τώρα στο τριώροφο μέγαρο του Ιωάννη Αλεξάνδρου. Στο ισόγειο ο ιδιοκτήτης είχε ανεπτυγμένη την επιχείρησή του. Ξεκίνησε με τον ιδρυτή του Δημήτριο Αλεξάνδρου ως υαλοπωλείο, μετατράπηκε κάπου στα 1933 από τον Ιωάννη Αλεξάνδρου σε κατάστημα γενικού εμπορίου και το 1980 λειτούργησε από τον Δημήτριο Αλεξάνδρου τον νεότερο ως κατάστημα παιδικών παιχνιδιών. Η Λέσχη αναπτύχθηκε στους δύο πάνω ορόφους του μεγάρου. Το οίκημα διατηρείται μέχρι και σήμερα και βρίσκεται επί της οδού Βενιζέλου, απέναντι ακριβώς από το κοίλον του Αρχαίου Θεάτρου. Όπως και η Λέσχη Ασλάνη, έτσι και η Λαρισαϊκή Λέσχη, ήταν ως επί το πλείστον χώρος κοσμικών εκδηλώσεων, συγκεντρώσεων, διαλέξεων, χορών, χωρίς βέβαια να απουσιάζει και η χαρτοπαιξία η οποία κυριαρχούσε κυρίως στον τελευταίο, τον τρίτο όροφο. Σ’ αυτό το κτίριο η λέσχη διατηρήθηκε μέχρι το 1941, όταν έγινε η εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων στη χώρα μας. Επιτάχθηκε από τα στρατεύματα κατοχής, απομακρύνθηκε ο ιδιοκτήτης από το κατάστημά του και αναγκάσθηκε να καταφύγει στην Αθήνα. Μεταπολεμικά οι όροφοι δούλεψαν αρχικά ως ξενοδοχείο, αργότερα ως κλινική με διάφορους ιατρούς και ειδικότητες (Γεώργιος Κατσίγρας, Γκαράνης, Αντώνιος Καφετζούλης) και εν συνεχεία είχε διάφορες χρήσεις.
—Στην αρχή της οδού Κούμα και σε επαφή με το καφενείο «Παράδεισος» υπήρχε προπολεμικά και μια άλλη λέσχη, η οποία στεγαζόταν σε ένα διώροφο κτίριο και ήταν γνωστή σαν «Λέσχη Γιάννη Ξυραδάκη», αν και είχε και άλλους συνεταίρους. Είναι γνωστό ότι στη λέσχη αυτή παίζονταν μεγάλα ποσά, είχε μεγάλη κίνηση, ήταν αμιγώς χαρτοπαικτική και συγκέντρωνε πελάτες και από άλλες θεσσαλικές πόλεις. Ο σεισμός επέφερε στο κτίριο μεγάλες καταστροφές. Κατεδαφίστηκε μαζί με το διπλανό καφενείο «Παράδεισος» και στη θέση τους ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου Δροσόπουλος, ο οποίος ήταν τραπεζικός υπάλληλος και ζούσε στην Αθήνα, έκτισε τον κινηματογράφο «Ορφέα», ο οποίος με τη σειρά του κατεδαφίστηκε και αυτός και κατασκευάστηκε το μεγάλο κτίριο το οποίο δεσπόζει σήμερα στη γωνία των οδών Μεγ. Αλεξάνδρου και Κούμα. Η Λέσχη Ξυραδάκη μεταφέρθηκε σε ένα πλησιέστερο διώροφο κτίριο, το οποίο βρισκόταν στη γωνία των οδών Μεγ. Αλεξάνδρου και Παπακυριαζή, ιδιοκτησίας του Γεωργίου Κόβαλα, το οποίο εν συνεχεία περιήλθε στον γαμβρό του οδοντίατρο Μ. Μαρούδα. Με τον σεισμό του 1954 υπέστη σημαντικές φθορές και στη θέση του οικοδομήθηκε το σημερινό κτίριο.
—Αυτές οι τρεις λέσχες έμειναν ιστορικές για την πόλη της Λάρισας και προσέλκυαν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των Λαρισαίων, όσων είχαν δοσοληψίες με τη θεά της τύχης. Πέραν αυτών λειτούργησαν και άλλες λέσχες οι οποίες όμως ήταν βραχυχρόνιες και δεν είχαν μεγάλη κίνηση. Μία εξ αυτών άνοιξε περί το 1930 επί της οδού Κούμα, δίπλα από το κλειστό σήμερα ξενοδοχείο «Μέλαθρον», υπό τη διεύθυνση των Φωσκίδη και Χαλκιά. Αυτή αργότερα μετακόμισε στον επάνω όροφο του αρχοντικού της Θάλειας Καρανίκα-Δημητράτου, εκεί όπου αργότερα μετά την κατεδάφιση του αρχοντικού, υψώθηκε η πολυώροφη οικοδομή η οποία στέγασε για αρκετά χρόνια το Α’ Δημόσιο Ταμείο και την Α’ Οικονομική Εφορία.
[1]. Παπαθεοδώρου Νικόλαος. Οικογένεια Γεωργίου Τσιοβαρίδη, εφ. «Ελευθερία» φύλλο της 1ης Ιανουαρίου 2020.
[2]. Σε μια τοπική εφημερίδα της εποχής διαβάζουμε: «Πώλησις οικίας επί της οδού Αχιλλέως (Παναγούλη) έναντι πλατείας Ταχυδρομείου, οριζομένης με οικόπεδα Νικολάου Καραγεωργίου, οικίαν Ιωάννου Ασλάνη και ήδη Παπανικολάου και οδού Αχιλλέως».
[3]. Ζιαζιάς Γιώργος. Οι Λέσχες της Λάρισας, εφ. «Ελευθερία», περιοδικό «Επιλογές», Δεκέμβριος 1988.
