Η εκκλησία μας τιμά και γιορτάζει τους τρεις Ιεράρχες, Θεολόγους, Πατέρες και αγίους ποιμένας και διανοούμενους, επίγειους αγγέλους και ουράνιους πολίτες, δασκάλους του πολιτισμού της ψυχής και σύζευξης των δύο κόσμων, της θύραθεν παιδείας και της χριστιανοσύνης, Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Θεολόγο. Ελληνισμός και Χριστιανισμός έσμιξαν στην ανακάλυψη της αλήθειας. Πυλώνες του έθνους, κουπιά της σχεδίας μας, δύναμη φωτός, φως και ιστορία, οξυγόνο και «φρέαρ ζωής» πνευματική κληρονομιά, ταυτότητα του έθνους. Για την πίστη τους διώχθηκαν, εξορίστηκαν, υπέφεραν, αλλά δεν πτοήθηκαν ενώπιον και των πολέμιων αυτοκρατόρων.
Πρότυπα πνευματικών αγώνων και σήμερα για την εκκλησία μας, πρότυπα συνέπειας λόγων και έργων, προστασίας φτωχών και αδυνάτων και υπεράσπισης του τριαδικού θεού έναντι πολλών αιρέσεων. Η πνευματική κληρονομιά έγινε βακτηρία πορείας για τη χώρα, ιδιαίτερα σε εποχές δουλείας και κράτησε το γένος ορθόδοξο. Αυτή ανέδειξε τη χώρα παιδαγωγό της οικουμένης, αλλά και αγωγό του πνευματικού πλούτου χωρίς αντίδωρα. Δεν αναγράφεται στο «κτηματολόγιο» της χώρας. Είναι άυλη, ανήκει στον λαό, προίκα του. Είναι προϊόν απόσταξης της διανόησης των φιλοσόφων και των αγίων, μαρτύρων της εκκλησίας μας, ανθρώπων του πνεύματος που κρατούν στην επικαιρότητα διαχρονικά τη χώρα. Είναι πολιτισμός ψυχής και αγιοσύνης. Είναι ο Ελληνορθόδοξος πολιτισμός.
«Οι νεκροί κυβερνούν τους ζωντανούς» γράφει ο Ιωνν. Δραγούμης. Έτσι είναι. Τιμούμε την προσφορά τους.
Δεν είμαστε προγονολάτρες. Τους μελετάμε και διαπιστώνουμε πως δημιούργησαν χρυσούς αιώνες πολιτισμού με πλάκες χρυσού και όχι από μπακίρι.
Η πνευματικότητά τους μας καθοδηγεί στην αναζήτηση του σκοπού της ζωής μας. Πλούτος και καλοπέραση μόνο ή ανθρωπιά και αγιοσύνη ψυχής;
Τον άνθρωπο της καλοπέρασης και της τεχνολογίας μόνον τον γνωρίσαμε. Πέτυχε πολλά, περπάτησε και στο φεγγάρι! Γιατί όμως δεν νιώθει ευτυχισμένος; Γιατί βασιλεύει η παραβατικότητα, το άδικο και η εγκληματικότητα;
Απλά, γιατί λησμόνησε πως ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνο με τον «άρτο!». Δεν βρήκε χρόνο να ασχοληθεί και με την ψυχή του. Πλούτισε το σώμα και φτώχεψε την ψυχή. Ο άνθρωπος όμως είναι και πνεύμα και φέρει θεία πνοή. Είναι τα «λαμπρά καπετάλια» που γράφει ο Μακρυγιάννης. Θεοποιήσαμε το «ΕΓΩ» μας και την τεχνολογία και αδιαφορούμε για τον Χριστό και το Ευαγγέλιό Του.
Ναι στην τεχνολογία, ναι στον εκσυγχρονισμό. Δεν μπορούμε να υψώσουμε τοίχους στην επικοινωνία με άλλους λαούς. Όχι όμως παρεμβάσεις και εκπτώσεις στον πολιτισμό μας. Η πνευματικότητα είναι με την πρόοδο. Αυτή βοηθά την υγεία της ψυχής, τη σωτηρία της. Την αλλοτρίωση φοβάται.
«ΣΤΩΜΕΝ ΚΑΛΩΣ» λέει η Εκκλησία μας. Βοηθός και στήριγμα ζωής, ο ελληνορθόδοξος πολιτισμός που έγινε και σκοπός παιδείας και έδωσε «νιους φωτός» στη χώρα και στην οικουμένη. Η οικογένεια έχει τον πρώτο λόγο για την αγωγή των παιδιών και μετά το σχολείο.
Ένα σχολείο με τη ζωή και για τη ζωή. Ο ελληνορθόδοξος πολιτισμός είναι ο πολιτισμός της ψυχής μας και το μέσον να καταπολεμηθεί κάθε βιαιοπραγία στην κοινωνία, στην οικογένεια, στο σχολείο. Ο εορτασμός των Τριών Ιεραρχών έχει ιδιαίτερη αξία για μαθητές, δασκάλους, μορφωτές και Υπουργείο Παιδείας!
Η πνευματικότητα της εκκλησίας μας δεν είναι τροχοπέδη στις επιστήμες και στην πρόοδο, όπως λένε οι πολέμιοί της.
«Μη φοβηθείς την πρόοδο, φοβηθείτε την αλλοτρίωση» λέει ο τριαδικός θεολόγος Άγιος Γρηγόριος.
Η πνευματικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας είναι το «τσαμπί» για να δροσίσουν τα νιάτα την πνευματική τους δίψα και να ελπίζουμε πως όσο θα χτυπά η καμπάνα, θα ακούγεται και ο λόγος του Γρηγορίου, όσο θα λειτουργεί ένα σχολείο, θα μιλά ο Ιωάνν. Χρυσόστομος και όσο θα γεννιέται ένα παιδί, θα έρχεται ο Αϊ-Βασίλης.