* Από το Δημήτρη Νούλα

Τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 κέρδισαν, ως γνωστόν, οι πολιτικές δυνάμεις που εξέπεμψαν το πιο σταθερό μήνυμα ευρωπαϊκού προσανατολισμού. Στην πράξη, δηλαδή, τις εκλογές κέρδισαν οι φιλοευρωπαϊκές κοινωνικές δυνάμεις της χώρας που, ασφαλώς, άθροιζαν και εξακολουθούν να αθροίζουν, παρά τον αυξανόμενο -εξαιτίας της διεθνούς κρίσης- ευρωσκεπτικισμό, περισσότερες ψήφους από όσο τα τρία κόμματα (Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) που σχημάτισαν την τότε συγκυβέρνηση.

Κι αυτό συνέβη παρά το ότι η πλειονότητα των πολιτών δεν πίστευε και δεν πιστεύει ότι τα κόμματα που φέρουν την πιο μεγάλη ευθύνη για το τραγικό κατάντημα της ελληνικής κοινωνίας (ανεργία, άγρια συρρίκνωση εισοδημάτων, καμία, σχεδόν, επιβάρυνση των προνομιούχων στρωμάτων), είναι ικανά να την οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση και στην αποθεραπεία των πληγών που δημιουργήθηκαν στο κοινωνικό σώμα. Δεν τους εμπιστεύονται οι πολίτες ειδικά όταν παρατηρούν ότι εξακολουθούν να εφαρμόζουν τις ίδιες πρακτικές με εκείνες του παρελθόντος με κομματικούς διορισμούς ακόμη και σε θέσεις που είναι απαραίτητο να στελεχώνονται με αξιοκρατία όπως είναι π.χ. οι διοικήσεις των Νοσοκομείων.

Ωστόσο οι περισσότεροι πολίτες ασκούνται στην υπομονή και δείχνουν προσωρινή ανοχή στο φθαρμένο πολιτικό προσωπικό που «εκφράζει» τον εγχώριο φιλοευρωπαϊσμό. Δείχνουν, δηλαδή, αυξημένη συλλογική αυτογνωσία που εκδηλώνεται με αντίστοιχη πολιτική συμπεριφορά προσδοκώντας να φανεί κάτι το νέο στον πολιτικό χάρτη και το οποίο θα είναι αξιόπιστο αλλά και συμβατό με την ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας. Αυτή η συλλογική αυτογνωσία εκπηγάζει από την οδυνηρή εμπειρία του πρόσφατου παρελθόντος όπου κυριάρχησε ο διχασμός και μας βοηθά να κατανοούμε τα ανάλογα ιστορικά φαινόμενα που εγκυμονούν κινδύνους. Συμβάλλει ακόμη στο να αναγνωρίζουμε ότι ο σύγχρονος κόσμος και ειδικότερα η Ευρώπη, που δομήθηκε, εν πολλοίς, με βία και αίμα, βιώνει στους χρόνους μας ένα αναπάντεχο πείραμα ειρηνικής και δημοκρατικής διεργασίας όπως είναι αυτό της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στο οποίο έχουμε την καλή τύχη να συμμετέχουμε.

Η ευνοϊκή αυτή συνθήκη είναι που καθιστά περισσότερο από σαφές ότι μια μικρή και αποδυναμωμένη χώρα όπως η Ελλάδα δεν επιτρέπεται να αναλώνεται σε ψευτονταηλίκια, σε ανέξοδους λαϊκισμούς και σε ψευδεπίγραφες πολώσεις που υποσκάπτουν το εσωτερικό μέτωπο και υπονομεύουν την όποια διαπραγματευτική ισχύ της. Η αυξομειούμενη, πάντως, πόλωση μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ για λόγους εντυπωσιοθηρικούς στην προσπάθεια να «καταλάβουν» τον ενδιάμεσο χώρο δεν δείχνει να λειτουργεί προς αυτή την κατεύθυνση.

Η χώρα, λοιπόν, είναι ανάγκη να προχωρήσει με πρόγραμμα και σχέδιο στον ευρωπαϊκό της δρόμο. Πρέπει να υπερπηδηθούν οι όποιες καθυστερήσεις στην πραγματοποίηση των αναγκαίων εκσυγχρονιστικών, συχνά επώδυνων, μεταρρυθμίσεων. Η χαρακτηριστική ελληνική ασυνέπεια λόγων και έργων πρέπει να λάβει τέλος. Ο λαϊκισμός του πολιτικού μας προσωπικού και ο ακατάσχετος κομματισμός στο συνδικαλισμό αλλά και στη διοίκηση που «φρενάρουν» την προσπάθεια να ενσωματωθεί η πατρίδα μας στο ευρωπαϊκό πιο αναπτυγμένο περιβάλλον οφείλουν να σταματήσουν.

Διότι η επιλογή για παραμονή μας στην ενωμένη, δημοκρατική και προοδευτική Ευρώπη αποτελεί μακροπρόθεσμα, παρά τους φόβους περί γερμανοποίησής της, επιλογή μεγαλύτερης ασφάλειας αλλά και προόδου. Ο δρόμος αυτός, η οδός Ευρώπης, συνιστά και επιλογή αναγκαστικής αποστασιοποίησης από τα ντόπια παρασιτικά συστήματα και την ντόπια «κλεπτοκρατία» (Γ. Φλωρίδης, ΤΟ ΒΗΜΑ, 31-03-2013) που επί δεκαετίες απομύζησαν τον πλούτο της χώρας στέλνοντάς τον στους ποικιλώνυμους φορολογικούς παραδείσους. Γι’ αυτό η ψήφος των πολιτών στις εκλογές του 2012, πέρα από την επιβεβαίωση της ευρωπαϊκής κατεύθυνσης της χώρας, απαίτησε και την προσαρμογή της στο ευρωπαϊκό πλαίσιο με την προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία, στην κοινωνία και στην πολιτική για την υπέρβαση της κρίσης μέσα στην Ε.Ε. και μέσα στο ευρώ.

Η σύμπραξη δε των «τριών» κομμάτων αρχικώς και των «δύο» κατόπιν εγκαινίασε μια νέα περίοδο συνεργασιών των εγχώριων πολιτικών σχηματισμών που -παρά τις αναπόφευκτες τριβές που υπήρξαν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν- ανοίγουν το δρόμο για ουσιαστικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη «κουλτούρας» ευεργετικής για την κοινωνία και τη χώρα.

Στο ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι επιτακτική ανάγκη η Ελλάδα να εγκαταλείψει πρακτικές του «φτωχού συγγενή και επαίτη» που διαρκώς διεκδικεί νέες διευκολύνσεις και να αποκαταστήσει έμπρακτα την αξιοπιστία της στους εταίρους και όχι μόνο. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να εκπονηθεί άμεσα ένα σχέδιο αντιμετώπισης του μεγάλου διαρθρωτικού προβλήματος στο κράτος και στο αναπτυξιακό μας μοντέλο. Να υπάρξει εθνική συνεννόηση για ένα Σχέδιο Ανάπτυξης με χρονικό ορίζοντα το 2020 και πέρα. Διότι μόνο έτσι θα αποκαταστήσουμε τη θέση μας ως ισότιμοι εταίροι στην ΕΕ, έχοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης των νέων ευρωπαϊκών συμφωνιών αλλά και των χρηματοδοτήσεων για την ανάπτυξη.

Όλα αυτά, μάλιστα, είναι αναγκαίο να γίνουν σε μια κρίσιμη περίοδο που η Ευρώπη επιδιώκει να αλλάξει σελίδα αναζητώντας αφενός την έξοδο από την κρίση με ταυτόχρονη μακροχρόνια θωράκιση της ευρωζώνης με όλα τα θεσμικά, πολιτικά και οικονομικά συμπληρώματα που θα οδηγήσουν σε μια “γνήσια” οικονομική και νομισματική ένωση. Από «χθες» ήδη, αυτές οι αποφάσεις θέτουν την Ελλάδα μπροστά στην τεράστια πρόκληση της προώθησης των μεταρρυθμίσεων ως προϋπόθεση για την επιστροφή στην «κανονικότητα» της χώρας μέλους της ευρωζώνης.

Ως απάντηση σ’ αυτή την πρόκληση, ζητείται η διαμόρφωση στον πολιτικό μας χάρτη μιας νέας και καλά επεξεργασμένης πολιτικής πρότασης των δυνάμεων του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων, της πραγματικής επανίδρυσης του κράτους και της ευρωπαϊκής προοπτικής με κοινωνική δικαιοσύνη, δηλαδή των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων του Ευρωπαϊκού Δημοκρατικού Σοσιαλισμού. Γι’ αυτό το λόγο είναι αναγκαίο να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την ανασυγκρότηση του κεντροαριστερού χώρου και με την πεποίθηση πως δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.

Άλλωστε οι δυνάμεις αυτές είναι που, κυρίως, μπορούν να αποτελέσουν την εγγύηση αλλά και την αιχμή του δόρατος για μια σύγχρονη, ασφαλή και μακροχρόνια πορεία εκσυγχρονισμού της χώρας μας. Και είναι, εν τέλει, οι μόνες δυνάμεις που μπορούν να καταστήσουν την Ελλάδα αναπόδραστη αναγκαιότητα στην πορεία για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

* O Δημήτρης Νούλας, Χημικός