* Του Γ. Καραβάνα (karavanas1@hotmail.com)
Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα: ότι πληρώνω (ή δεν πληρώνω) λογικά πρέπει να έχει ένα αντίκρισμα. Δεν είναι δυνατόν να μην πληρώνω και να παίρνω, ούτε είναι δυνατόν να πληρώνω και να μην μου δίνουν! Επίσης δεν μπορεί να πληρώνω ακριβά κάτι φθηνό, ούτε και το αντίστροφο. Ο τρόπος και το μέσο της πληρωμής μπορεί να ποικίλλει (π.χ. τοις μετρητοίς ή μέσω φόρων), η λογική όμως παραμένει ίδια. Θα πρέπει κάποτε στην Ελλάδα να αποφασίσουμε πόσο θέλουμε να πληρώνουμε και για ποιες υπηρεσίες. Το ζήτημα αυτό, στην πραγματικότητα ποτέ δεν τέθηκε στη χώρα μας. Για ιστορικούς λόγους, οι φίλοι της οικονομικής ελευθερίας ή αλλιώς οι «φιλελεύθεροι» δεν κατάφεραν ούτε να δοκιμάσουν (έστω εκ περιτροπής) ούτε να εξηγήσουν την ιδεολογία τους. Παρά το αποτέλεσμα του εμφυλίου πολέμου (ή ίσως εξαιτίας αυτού και των ενοχών που συνοδεύουν όσους κερδίζουν έναν αδελφοκτόνο πόλεμο) κυρίαρχη στην Ελλάδα κατέστη η ιδεολογία της «κρατικά ρυθμισμένης οικονομίας», αυτή δηλαδή που εφαρμόστηκε κυρίως στις χώρες του Ανατολικού μπλοκ. Μόνη διαφορά με αυτές, η διενέργεια εκλογών, ανάμεσα όμως σε κόμματα που εφάρμοσαν παρόμοια οικονομική πολιτική. Οι Ελληνες ακόμη αμφιταλαντεύονται ανάμεσα στην τάση τους για ελευθερία και την ανάγκη τους για έναν κρατικό μπαμπά που τους προστατεύει. Θέλουν την «ελευθερία» των άτακτων παιδιών, που μπορούν ενίοτε να τα σπάνε, χωρίς να χάνουν τις παροχές του πατρικού σπιτικού. Είναι ακριβώς η πρακτική που ακολουθούν οι «δεν πληρώνω».
Η πραγματική όμως απελευθέρωση των παιδιών, όταν κάποτε ενηλικιώνονται, δεν έρχεται με το «δεν πληρώνω» αλλά με το «δεν έχω πλέον ανάγκη την προστασία σας». Και στην ενηλικίωση υπάρχουν αγαθά, που αποτελούν ομαδική ευθύνη. Ορίζουν την έννοια της κοινωνίας. Αυτά είναι: η Εθνική Άμυνα, η Εσωτερική Ασφάλεια, η Κοινωνική Πρόνοια, η Προστασία του Περιβάλλοντος, η Χωροταξία, ο Έλεγχος (π.χ. η Υγειονομία). Τα αγαθά αυτά πρέπει να παρέχονται από το Κράτος και να πληρώνονται από όλους. Για τους φιλελεύθερους, δηλαδή τους ενήλικους «δεν (θα ήθελα να) πληρώνω», αποτελούν το μοναδικό στόχο της φορολογίας. Για όλα τα υπόλοιπα, μπορεί να φροντίζει ο καθένας από μόνος του. Βλέπεις η ελευθερία έχει κι ευθύνες. Αν δεν θέλεις να πληρώνεις το κράτος, πρέπει να μάθεις και να μην το χρειάζεσαι πολύ.
«Μα καλά, δεν θα έχουμε σχολεία; Δεν θα έχουμε νοσοκομεία; Πού θα βρούμε λεφτά, αν πρέπει να τα πληρώνουμε από την τσέπη μας;». Κι όμως, τα σχολεία, τα νοσοκομεία κι όλες τις άλλες υπηρεσίες που... απολαμβάνουμε, τις πληρώνουμε πάλι από την τσέπη μας (απλώς με άλλο τρόπο) και μάλιστα πολύ ακριβά! Το 2009, η ετήσια κρατική δαπάνη για τα δημόσια σχολεία, ήταν 4.600 ευρώ ανά μαθητή, όσο δηλαδή τα σημερινά δίδακτρα ενός ιδιωτικού σχολείου (τα οποία θα ήταν πολύ χαμηλότερα, αν και τα σχολεία δεν πλήρωναν υπέρογκους φόρους, εισφορές, τέλη κ.λπ.). Η ασφάλιση ενός ατόμου στο ΙΚΑ κοστίζει περίπου 500 ευρώ το μήνα. Σε μία ιδιωτική ασφαλιστική εταιρία, ένα πρόγραμμα με δυνατότητα νοσηλείας σε σουίτα ιδιωτικού νοσοκομείου αξίζει περίπου 125 ευρώ το μήνα. Μ’ ένα επιπλέον ανάλογο ποσό σε συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, εξασφαλίζεται και μια αξιοπρεπέστατη σύνταξη. Κι όλα αυτά, χωρίς να υπολογίσουμε τα επιπλέον χρήματα που έτσι κι αλλιώς (και παρά τη δημόσια δαπάνη) ξοδεύουμε, για ιδιωτικές υπηρεσίες παιδείας και υγείας (φροντιστήρια, ιδιαίτερα μαθήματα, επισκέψεις σε γιατρούς, φακελάκια κ.ά.).
Αν λοιπόν αφαιρούνταν από τη φορολογία μας τα ποσά που το κράτος δαπανά (ή μάλλον σπαταλά) για τις λεγόμενες «κοινωνικές παροχές» και τα χρήματα αυτά έμεναν στην τσέπη μας, θα μπορούσαμε να επιλέγουμε τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία και νοσοκομεία, θα μπορούσαμε να έχουμε υψηλότερη σύνταξη και θα μας έμεναν και ρέστα. Είναι γεγονός, ότι μια κοινωνία θα πρέπει να μεριμνά για όλα τα μέλη της, ακόμη και τα φτωχότερα, ακόμη κι αυτά που δεν πληρώνουν φόρους. Αν υπολογίσετε μηνιαία σύνταξη 1000 ευρώ για όλους τους Ελληνες άνω των 65 ετών (δηλαδή πολύ παραπάνω από τον σημερινό μέσο όρο), ανεξαρτήτως αν εργάστηκαν ποτέ στη ζωή τους (π.χ. λόγω αναπηρίας, ασθένειας ή ανικανότητας) θα δείτε ότι η ετήσια κρατική δαπάνη για συντάξεις θα είναι πολύ χαμηλότερη από τη σημερινή! Το κράτος, μέσω πολύ χαμηλότερης φορολογίας, θα μπορεί να εξασφαλίζει σε όλους αξιοπρεπή σύνταξη. Αν κάποιος επιθυμεί μεγαλύτερη σύνταξη, θα μπορεί να την έχει πληρώνοντας το αντίστοιχο συμπλήρωμα σε μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρία (κι όχι μέσω κρατήσεων σε τρίτους, όπως συμβαίνει με τα «ευγενή» ταμεία νομικών, δημοσιογράφων, ΔΕΗτζίδων κ.ο.κ.).
Οι προσωπικές δαπάνες, αντί των φόρων, είναι επιπλέον δικαιότερες: για την κατασκευή αεροδρομίων πληρώνει και η γιαγιά, που ποτέ δεν θα δει αεροπλάνο. Για σχολεία πληρώνει και ο άτεκνος. Κρατήσεις για σύνταξη, γίνονται και σ’ αυτόν που θα πεθάνει στα 40 του, από γνωστή κληρονομική ασθένεια. Ειδικά ο τελευταίος, θα προτιμούσε νομίζω να χαρεί τα λεφτά του όπως θέλει, όσο είναι ακόμα υγιής! Πρέπει λοιπόν να δούμε ποιες κρατικές δαπάνες μας είναι απαραίτητες, και να ζητήσουμε ελάφρυνση από φόρους για δημόσιες υπηρεσίες που δεν θέλουμε! Μπορώ να ζήσω χωρίς δημοτικό ραδιόφωνο; Αν ναι, δεν θέλω να το πληρώνω. Μπορώ να ζήσω χωρίς τον ΕΟΜΜΕΧ ή το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου; Παρομοίως! Υπό αυτή την έννοια, το κίνημα «δεν πληρώνω», οδηγεί την κοινωνία - με τις ευλογίες του κ. Τσίπρα και μάλλον εν αγνοία του - προς μια πιο φιλελεύθερη κατεύθυνση. Αρκεί, όσο «ενηλικιωνόμαστε», να λέμε ολόκληρη την πρόταση: «Δεν πληρώνω εισφορές, αλλά αν αρρωστήσω, δεν έχω απαίτηση δωρεάν νοσηλείας». «Απαιτώ να μειωθεί η φορολογία μου, όσο το κατά κεφαλήν εθνικό κόστος ανά μαθητή, αλλά δεν θα δικαιούμαι δωρεάν εκπαίδευση». «Δεν πληρώνω διόδια σε μια ιδιωτική εταιρία, αλλά δεν θα πατάω στο δρόμο που αυτή φτιάχνει και συντηρεί». Γιατί αν μείνουμε μόνο στο πρώτο μισό, το «δεν πληρώνω», εκτός του ότι παρανομούμε, έχουμε κι ένα ακόμα πρόβλημα: να βρούμε τα κορόιδα που θα πληρώνουν για εμάς. Όμως τα κορόιδα τελειώνουν, όσο τελειώνουν και τα λεφτά.
* Ο Γιώργος Καραβάνας είναι μέλος της Ε.Ε. της ΔΡΑΣΗΣ (www.drassi.gr)
