Συνέντευξη: Νατάσα Πολυγένη
Ο Μανούσος Μανουσάκης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Οι τηλεοπτικές του επιτυχίες με τα άπιαστα νούμερα θεαματικότητας στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης και τα κινηματογραφικά του «διαμάντια» είναι τα διαπιστευτήριά του. Η απουσία τον τελευταίο καιρό από τα τηλεοπτικά τεκταινόμενα παραπάνω από αισθητή. Έτσι είναι όμως οι μεγάλοι δημιουργοί. Επιστρέφουν όταν έχουν κάτι σπουδαίο για το κοινό τους. Με το «Ουζερί Τσιτσάνης» ο Μανούσος Μανουσάκης κάνει δυναμικό come back. Αυτή τη φορά στο κινηματογράφο όμως και όχι στην τηλεόραση.
Ιστορία και έρωτας έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη νέα του ταινία που ξεχωρίζει για την προσεγμένη παραγωγή της. Το «Ουζερί Τσιτσάνης» είναι μια ταινία βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη. Με επίκεντρο έναν απαγορευμένο έρωτα και φόντο την υπό γερμανική κατοχή Θεσσαλονίκη, ο έμπειρος σκηνοθέτης ξετυλίγει μια συγκλονιστική ιστορία αγάπης με τη μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη να υπογραμμίζει την εξέλιξη. Τον εμβληματικό δημιουργό υποδύεται ο ηθοποιός Ανδρέας Κωνσταντίνου (Μικρά Αγγλία), ενώ τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ενσαρκώνουν ο Χάρης Φραγκούλης (Γιώργος), η Βασιλική Τρουφάκου (Λέλα) και η πρωτοεμφανιζόμενη Χριστίνα Χειλά Φαμέλη (Εστρέα). Το εντυπωσιακό μωσαϊκό χαρακτήρων συμπληρώνουν οι Γιάννης Στάνκογλου, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Μαρία Καβουκίδου, Μιχάλης Αεράκης, Ξανθή Γεωργίου, Γιάννης Αϊβάζης, Θοδωρής Αντωνιάδης και ο Λάκης Κομνηνός με τον Αλμπέρτο Εσκενάζη. Το «Ουζερί Τσιτσάνης» είναι ένα ταξίδι στην ιστορία με προορισμό έναν μεγάλο έρωτα και αφετηρία τις δημιουργίες του Βασίλη Τσιτσάνη υπό τα νέα ηχητικά σχήματα του Θέμη Καραμουρατίδη, που ντύνει την ταινία με καινούριες ενορχηστρώσεις αγαπημένων τραγουδιών, αλλά και με νέα πρωτότυπα μουσικά ακούσματα.
Ο Μανούσος Μανουσάκης αύριο Δευτέρα θα βρίσκεται στη Λάρισα για την προβολή της ταινίας στα Victoria Cinemas. Με αφορμή την έλευσή του μιλά στην «Ε» για την ταινία, τους ηθοποιούς και το ταξίδι της ταινίας από το σενάριο μέχρι το κινηματογραφικό πανί.
Η συνέντευξη:
* «Ουζερί Τσιτσάνης» το βιβλίο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη, ταινία στα χέρια του Μανούσου Μανουσάκη. Ποια η μεγαλύτερη δυσκολία μεταφοράς του βιβλίου στην οθόνη;
- Το βιβλίο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη είναι ένα ανεξάντλητο χρυσωρυχείο καταστάσεων, γεγονότων, χαρακτήρων, συναισθημάτων. Είναι μεγάλη πρόκληση να ταξινομήσεις όλα αυτά και να τα κάνεις ταινία αλλά όμως είναι και μεγάλη χαρά να έχεις όλον αυτό τον πλούτο για να διαλέξεις. Η μεγαλύτερη ευθύνη θα έλεγα, όχι απαραίτητα δυσκολία, είναι να μείνεις πιστός στο ιδεολόγημα του βιβλίου μαθαίνοντάς το απ’ έξω στην αρχή και στη συνέχεια «αγνοώντας» το και ταυτόχρονα αγαπώντας το.
* Ποιο είναι εκείνο το χαρακτηριστικό της ιστορίας του βιβλίου που σας ενέπνευσε για να κάνετε την ταινία;
- Ανάμεσα στις γραμμές διακρίνεις τη ζωή, τη ζωή για την οποία αγωνίζονται όλοι οι ήρωες. Όχι φωνασκώντας αλλά πράττοντας. Νέα παιδιά όλοι, από 20 έως 26 χρόνων, ο καθένας με τον τρόπο του, επιβιώνουν αντιστεκόμενοι στην καταπίεση, σε ένα ολοκληρωτικό – απάνθρωπο καθεστώς που προσπαθεί να συνθλίψει τα όνειρα, τον έρωτα, την ελπίδα, την ίδια τη ζωή.
* Ποια είναι τα δυνατότερα σημεία της ταινίας;
- Είναι αδύνατον να ξεχωρίσεις σε ένα παιδί εάν τα μάτια του είναι ωραιότερα από το στόμα του ή τα χέρια του ή τα πόδια του. Όλα συνθέτουν ένα αρμονικό σύνολο που είναι το παιδί που αγαπάς. Το μέτρο μιας συναισθηματικής σκηνής αντισταθμίζει την ένταση μιας σκηνής δράσης και μια σκηνή πλήθους αντισταθμίζει την εσωτερικότητα του μοναχικού ήρωα. Όλες μαζί οι σκηνές συνθέτουν ένα άτμητο έργο. Η σύνθεσή τους και το κοινωνικό «κουκούτσι» που αποκαλύπτεται μέσα από την ιστορία μας είναι το δυνατότερο σημείο της ταινίας. Με την ταινία αυτή, μέσα από το βλέμμα ενός μεγάλου δημιουργού, του Βασίλη Τσιτσάνη και μέσα από έναν καταιγιστικό έρωτα, θέλουμε να ξεκινήσουμε μια κουβέντα με τους θεατές για τον παραλογισμό των φυλετικών διακρίσεων και την πραγματική φύση του Ναζισμού και τη δύναμη της αγάπης και του έρωτα που αναιρεί - καταρρίπτει οποιαδήποτε προκατάληψη... Όλα τα μέρη της ταινίας εξυπηρετούν αυτόν τον σκοπό.
* Μιλήστε μας λιγάκι για τους πρωταγωνιστές της ταινίας...
- Μπορώ να σας μιλάω για ώρες... Στην ταινία συμμετέχουν εξήντα ηθοποιοί και δικαιούνται και οι εξήντα μιας αναφοράς γιατί όλοι ήσαν υπέροχοι. Όπως και οι 2.500 βοηθητικοί ηθοποιοί που ζωντάνεψαν την εποχή. Τέλος πάντων, ξεκινάω από τον Αντρέα Κωνσταντίνου, τον Τσιτσάνη. Με συνεπήρε η επιμέλειά του, το βάθος της μελέτης που έκανε για τον ήρωα που θα υπεδύετο, η δημιουργικότητά του στο να εξελίσσει τις συζητήσεις μας. Ο Χάρης Φραγκούλης (Γιώργος), ο αντιστασιακός, ο ερωτευμένος, ο ευαίσθητος αλλά και άτεγκτος τιμωρός όταν το επιβάλλει η συνείδησή του. Μελέτησε την εποχή και κατόρθωσε να συνδυάσει τον ώριμο άντρα και το παιδί. Η Βασιλική Τρουφάκου (Λέλα) η τραγουδίστρια του Ουζερί, λαϊκό κορίτσι ερωτεύεται τον Τσιτσάνη, απογοητεύεται, αρπάζεται από έναν άλλον άντρα με την ελπίδα να αλλάξει τη μοίρα της. Η Βασιλική κράτησε ένα υπέροχο μέτρο σε όλες τις ψυχολογικές μεταπτώσεις της. Τέλος η Χριστίνα Χειλά Φαμέλη, η πρωταγωνίστριά μας, το τραγικό πρόσωπο της ιστορίας μας. Πρώτη της εμφάνιση, καταλυτική και συναρπαστική στο δράμα και στον έρωτα της, στην πίστη της στις κοινωνικές αξίες αλλά και στα νιάτα της. Και ο Λάκης Κομνηνός, πρώτη φορά αντιστασιακός και όχι σε ρόλο Γερμανού, και ο Αλμπέρτο Εσκενάζυ που εμφανίζεται πάλι μετά από χρόνια απουσίας, και ο Γιάννης ο Στάγκογλου σε ρόλο αδύναμου και συμβιβαστικού που δεν τον έχουμε ξαναδεί, και ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, μυστήριος και αμφιλεγόμενος καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι του, ο Γιάννης Αϊβάζης – ξαφνικός επισκέπτης του Ουζερί, χωρίς παρελθόν… ο Μιχάλης Αεράκης – αρχιραβίνος, αμφιλεγόμενο ιστορικά πρόσωπο, η Μαρία Καβουκίδου που συγκλονίζεται από το δίλημμα ανάμεσα στη μητρική αγάπη και το κοινωνικό καθήκον και - και - και... δεκάδες άλλοι που να με συγχωρέσουν που δεν τους απέδωσα αυτά που αξίζουν σε αυτή τη στήλη.
* Χιλιάδες ηθοποιοί για τους βοηθητικούς ρόλους, αμέτρητα κοστούμια εποχής, χώροι που έπρεπε να «ντυθούν» με το παρελθόν και γυρίσματα σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας μας προϊδεάζουν για μια πολύ ακριβή και προσεγμένη παραγωγή. Δεν συνηθίζεται κάτι τέτοιο στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια λόγω κρίσης. Αλήθεια πόσο κόστισε;
- Η ψυχή δεν αποτιμάται και όλοι δώσαμε την ψυχή μας για να γίνει αυτή η ταινία, από τους παραγωγούς και διανομείς, μέχρι το παιδί που φτιάχνει τον καφέ στο γύρισμα.
* Πόσος καιρός χρειάστηκε για να ολοκληρωθούν τα γυρίσματα; Υπήρξαν δυσκολίες;
- Ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε την παραγωγή πριν πέντε χρόνια... Μελετήσαμε με τους σεναριογράφους την εποχή μαζί με ιστορικούς συμβούλους, επιζήσαντες από τα γεγονότα, γράψαμε – ξαναγράψαμε – πήγαμε μαθητές στο Μεσογειακό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (οι μεγαλύτεροι σε ηλικία) συνεργαστήκαμε με διεθνώς αναγνωρισμένους σεναριογράφους, ψάξαμε για την υλική υποδομή της ταινίας (το χρήμα) και μετά από τρεις μήνες γύρισμα και πέντε μήνες μοντάζ, επεξεργασία ήχου, ηλεκτρονικών εφέ, σύνθεση μουσικής κλπ. σας την παραδίδουμε.
Δυσκολίες; Τι δυσκολίες;
* Τι «γεύση» θα αφήσει στους θεατές το «Ουζερί Τσιτσάνης»;
- Γεύση ελπίδας, αγανάκτησης και πάλι ελπίδας.
