Του Κ. Γκιάστα
Αν ακούσεις κάποιον να λέει για Εσκιμώους τότε αβίαστα το μυαλό σου τρέχει σε εικόνες που έχουμε σχηματίσει εδώ και χρόνια από βιβλία και τηλεόραση. Ιγκλού, ψάρεμα, φάλαινες, φώκιες, γούνες και κοκκινωπά πρόσωπα.
Ο Κώστας Θεοδώρου ωστόσο επιστρέφοντας από το μακρινό Τσενέγκα άλλαξε τον σκληρό δίσκο των εντυπώσεών του. Είδε ένα νησί μόλις 47 Εσκιμώων κατοίκων που έζησε δύο τραγικές στιγμές κατά το παρελθόν, αλλά τώρα βρίσκεται εν μέσω ενός οικονομικού θαύματος …
Βρέθηκε εκεί για να αγιογραφήσει τον ναό της Γεννήσεως της Θεοτόκου (ναι ορθόδοξοι είναι από το 1700 λόγω Ρώσων εξερευνητών). Τον μοναδικό ναό που θα έχει σταθερές εικονογραφήσεις. Πλέον ο Λαρισαίος έχει γίνει ο σταθερός αγιογράφος της ευρύτερης περιοχής καθώς βρέθηκε εκεί για 7η φορά για επαγγελματικούς λόγους. Ωστόσο αυτή η εμπειρία του ήταν μοναδική και ζητήσαμε να τη μοιραστεί μαζί μας.
«Πρόκειται για μια ιδιάζουσα περίπτωση γης, καθώς οι κάτοικοι αποδείχθηκαν αρκετά σκληροτράχηλοι» μας εξηγεί και δεν έχει άδικο. Το 1964, καταστράφηκε από ένα τσουνάμι που δημιουργήθηκε από έναν ισχυρό σεισμό μεγέθους 9.2 Ρίχτερ. Δέκα χρόνια αργότερα με αιτία την καταστροφή δημιουργείται η Chenega Corporation, της οποίας κρατήστε το όνομα.
Το 1989 το τάνκερ Exxon Valdez προσάραξε σε κοντινό ύφαλο. Στα παρθένα νερά χύθηκαν 40 χιλιάδες τόνοι αργού πετρελαίου καταστρέφοντας 1.300 μίλια ακτογραμμής, διαταράσσοντας τις συνθήκες ζωής και διαβίωσης των ανθρώπων της περιοχής και σκοτώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά και θαλάσσια ζώα. Εδώ είναι που η Chenega Corporation αναλαμβάνει δράση και παίρνει μέρος στο πρόγραμμα αποκατάστασης. Το 1997 πουλάει και ένα μέρος της γης για 34 εκ. δολάρια. Με αυτό το κεφάλαιο ξεκινάει επενδύσεις σε πολλούς τομείς για να την φέρουν αυτή την στιγμή στην 5η θέση της καλύτερης επιχείρησης σε όλη την Αλάσκα.
*Και οι κάτοικοι τι κάνουν στο νησί;
-« Έχοντας λύσει έξυπνα το βιοποριστικό τους πρόβλημα κάθονται» μας λέει γελώντας ο Κώστας Θεοδώρου και συνεχίζει: «Το οδικό τους δίκτυο είναι μόλις 4 χιλιόμετρα και όλοι έχουν από δύο και πάνω αυτοκίνητα αρκετών χιλιάδων κυβικών. Σκάφη, αεροπλάνα, «γουρούνες» και… χρόνο. Πολύ χρόνο αλλά ούτε μια καφετέρια. Έχουν υπερσύγχρονη κλινική, σχολείο και ό,τι υποδομές χρειάζεται μια πόλη κι ας είναι μόνο 47 άτομα».
Σκεφτόμαστε πως θα έχουν την ευκαιρία να το γιορτάζουν κάθε μέρα εκεί με τέτοιες πολυτέλειες αλλά ο συμπολίτης μας, μας το ξεκόβει «δεν επιτρέπεται το αλκοόλ εκεί. Καθόλου οινόπνευμα και ενώ έχουν τόσα ψάρια δεν μπορείς να τα γευτείς έχοντας για παρέα ένα καλό κρασί. Το οξύμωρο ωστόσο είναι το γεγονός πως επιτρέπεται η μαριχουάνα. Κάτι που για τη δική μας την κουλτούρα είναι τελείως αντίθετο».
Φυσικά και μιλήσαμε για τη δουλειά του. «Την είδαν από τη Ρωσική Εκκλησία που είχα φτιάξει στο Άνκορατζ πριν λίγο διάστημα και με φώναξαν να κάνω το ίδιο και με τη δική τους. Στην αρχή ήταν λίγο επιφυλακτικοί απέναντί μου όμως στη συνέχεια αγκάλιασαν το έργο μου και την προσπάθειά μου».
… «Είναι ενημερωμένοι και πολυταξιδεμένοι. Πήγα όταν στην Ελλάδα ξεκίνησαν τα κάπιταλ κοντρόλς και με ρωτούσαν σχετικά. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είχαν έρθει στα νησιά μας για διακοπές».
… «Υπάρχει μια φυσική ομορφιά ασύλληπτη. Ψαρεύεις συνέχεια χωρίς δόλωμα και βγάζεις σολομούς κυρίως. Έρχονται οι φώκιες και σου αρπάζουν το ψάρι, και αν βγεις λίγο πιο ανοιχτά θα δεις και τη φάλαινα. Αυτή είναι η καθημερινότητα.
Και από κλίμα, τον ρωτάμε «Η θερμοκρασία ανεβαίνει. Κάποτε χιόνιζε νωρίς αλλά τώρα αργεί και η περίοδος είναι μικρότερη του σκληρού χειμώνα. Ίσως αυτό να είναι πιο επικίνδυνο από τον σεισμό και το Εxxon Valdez». Λέτε;
