Στα ριζά της Πίνδου στην είσοδο ενός μεγαλόπρεπου φαραγγιού, το οποίο χωρίζει ο Πορταϊκός ποταμός, ανάμεσα στα βουνά Ίταμος και Κόζιακας, δεσπόζει η πανέμορφη Πύλη.

Ο Πορταϊκός ή Πορτιάτης είναι ποταμός στον Νομό Τρικάλων, παραπόταμος του Πηνειού. Πηγάζει από την περιοχή ανάμεσα στα Στουρναραίικα και την Παλαιοκαρυά, διασχίζει την κωμόπολη Πύλη και εκβάλλει στον Πηνειό.

Η Πύλη των τεσσάρων γεφυριών, του πολιτισμού και της παράδοσης είναι και ιδιαίτερη πατρίδα του Αγίου Βησσαρίωνα.

Τμήμα της βρίσκεται εντός των ορίων της περιοχής Natura, ενώ έχει χαρακτηριστεί και ως περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών από τους πιο γνωστούς προορισμούς: το χιονοδρομικό κέντρο Περτουλίου, τα Μετέωρα και τη λίμνη Πλαστήρα.

Η Πύλη πήρε το όνομά της από τη φυσική μεγαλόπρεπη Πύλη που σχηματίζεται στην περιοχή, αλλά και γιατί άνοιξε την αγκαλιά της ως μοναδικό πέρασμα για τον ορεινό όγκο των Τρικάλων και παλαιότερα για την Ήπειρο.

Παίρνουμε τον δρόμο για Ελάτη και Περτούλι. Ο δρόμος κινείται δίπλα στο ποτάμι. Αριστερά μας υψώνεται το βουνό Ίταμος και δεξιά μας ο Κόζιακας. Τις όχθες του Πορταϊκού ενώνουν συνολικά τέσσερις γέφυρες. Μπαίνουμε μέσα σε πυκνό πλατανόδασος. Μόλις 2 χλμ. από το κέντρο της Πύλης θα παρκάρουμε δεξιά στο άνετο parking για να επισκεφθούμε ένα από τα πιο επιβλητικά παραδοσιακά πέτρινα γεφύρια της ορεινής Ελλάδας. Το μονότοξο γεφύρι της Πόρτας βρίσκεται λίγο μετά το χωριό, στα δεξιά του δρόμου προς Ελάτη. Η παλαιότερη από αυτές κατασκευάστηκε το 1514, από τον τότε Μητροπολίτη Λαρίσης, πολιούχο των Τρικάλων, της Καλαμπάκας και της Πύλης Άγιο Βησσαρίωνα, (Βησσαρίων Β', 1490-1540) γι' αυτό και φέρει το όνομά του. Γενέτειρα του Αγίου Βησσαρίωνα ήταν η Πύλη. Πρόκειται για γέφυρα μονότοξη με ημικυκλικό τόξο, εξ ολοκλήρου κατασκευασμένη από πέτρα. Το άνοιγμα του τόξου της είναι 28,76 μ. στην ανατολική της όψη και 28,99 μ. στη δυτική όψη. Το μέγιστο ύψος του τόξου φθάνει τα 12,77 μ. Το συνολικό της μήκος είναι 65,67 μ. και το πλάτος του καταστρώματός της τα 2,10 μ. Η κατασκευή της αποσκοπούσε στη μοναδική, ως τις αρχές του 20ού αιώνα, οδική σύνδεση μεταξύ Θεσσαλίας και Ηπείρου. Η γέφυρα επισκευάστηκε και αναστηλώθηκε το 1967-68 και το 1983 (επισκευάστηκαν τα βάθρα των στηθαίων του καταστρώματος).

Αυτό το γεφύρι ήταν ως το 1936 το μοναδικό το οποίο συνέδεε τον κάμπο με τα χωριά του Ασπροπόταμου. Αυτή είναι μόνο η αρχή της ιστορίας των γεφυρών, η οποία παρουσιάζεται ανάγλυφα στην Πύλη. Είναι το δεύτερο σε μέγεθος μονότοξο γεφύρι της Θεσσαλίας. Έχει συντηρηθεί και διατηρείται σε άριστη κατάσταση και φυσικά μπορεί να το ανέβει ο καθένας (εννοείται ότι οι γυναίκες φορούν ένα ζευγάρι μποτάκια για πεζοπορία και όχι γόβες με τακούνια, αλλιώς το πιθανότερο είναι να σκαλώσουν σε καμιά πέτρα).

Στη βάση του υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη επιγραφή που γράφει ότι το ανήγειρε το 1514 ο Άγιος Βησσαρίων. Ο περιβάλλων χώρος είναι αρκετά περιποιημένος. Υπάρχουν παγκάκια, λουλούδια, ρυάκια με τρεχούμενα νερά και ξύλινα καγκελάκια. Λειτουργούν καφέ μπαρ - αναψυκτήριο και κιόσκια με σουβενίρ, είδη λαϊκής τέχνης κλπ.

Παραδοσιακά προϊόντα, όπως τραχανάς, μέλι, κρασί, τσίπουρο, βότανα, ο επισκέπτης θα τα βρει στην παραδοσιακή αγορά, που υπάρχει στον χώρο του πέτρινου γεφυριού.

Περπατώντας δίπλα στο ποτάμι, απολαμβάνεις τα υπέροχα πλατάνια που στέκουν χρόνια εκεί άλλα και το κελάρυσμα του νερού, άλλοτε ήρεμο κι άλλοτε "κατεβασμένο".

Ο Πορταϊκός, από όποια πλευρά κι αν τον περπατήσεις, σε ανταμείβει, σε γαληνεύει, σε ταξιδεύει. Η φωτισμένη πεζογέφυρα σε παρακινεί να επισκεφτείς το ποτάμι και το βράδυ, χαρίζοντάς σου μια μοναδική θέα, ενώ η αναπλασμένη κοίτη του Πορταϊκού δίνει τη δυνατότητα για ήπια μορφής ανάπτυξη στον τόπο ώστε να είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το φυσικό κάλλος και τα μνημεία της.

Το πέτρινο τοξωτό γεφύρι της Πόρτας προκαλεί δέος και ψυχική ανάταση στον επισκέπτη, όχι μόνο όταν βρίσκεται πάνω σε αυτό αλλά και όταν το αγναντεύει από κάτω.