στα πτώματά τους επιχειρούν οι ερπυστριο-κινούμενες μπουλντόζες, σκάβοντας και σηκώνοντας άμορφα τσιμέντα, σίδερα και σάρκες, δεν μπορούσε να μας εγκαταλείψει... Εικόνες δυνατές, έντονα φορτισμένες συγκινησιακά, με το ανθρώπινο δράμα να διαδέχεται τον καταστροφικό σεισμό στην Τουρκία και τη Συρία στις αρχές Φεβρουαρίου. Λίγες μόλις ημέρες μετά τον σεισμό στις πληγείσες περιοχές, βρέθηκε αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, με σκοπό να μεταφέρει το μήνυμα της αμέριστης αλληλεγγύης του λαού μας στον δοκιμαζόμενο τουρκικό λαό και της θερμής συμπαράστασης στο Κ.Κ. Τουρκίας. Από την Άγκυρα και τη συγκέντρωση του Κ.Κ. Τουρκίας για τις προσεχείς εκλογές, που μετά τον σεισμό πήρε χαρακτηριστικά αλληλεγγύης προς τους σεισμοπαθείς, μέχρι και την επίσκεψη στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας. Άδανα, Αλεξανδρέττα ή Ισκεντερούν και Αντιόχεια (Αντάκια), με τις αμέτρητες χιλιάδες νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες ξεσπιτωμένους. Μεταξύ των μελών της αποστολής, και ο Λαρισαίος Ελισαίος Βαγενάς, μέλος της Κ.Ε. και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της Κ.Ε. του κόμματος, ο οποίος μετά την επιστροφή του δέχθηκε να μιλήσει για τις εντυπώσεις του από τις κατεστραμμένες περιοχές και να μας μεταφέρει όσα έζησε στην ολιγοήμερη παραμονή του.
Η πιο συγκλονιστική στιγμή που βιώσαμε, σημειώνει, ήταν σίγουρα όταν φτάσαμε στην Αντιόχεια, όπου σε μια πόλη 250 χιλιάδων ήταν ζήτημα αν μπορούσες να βρεις κάποιο σπίτι ή οικοδομή χωρίς προφανές πρόβλημα. Ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα είχαν μετατραπεί σε σωρούς από μπάζα. Οι έρευνες για επιζώντες είχαν σταματήσει. Εκατοντάδες μπουλντόζες και φορτηγά ισοπέδωναν τα πεσμένα ή μισό-ερειπωμένα κτήρια. Τραγικές φιγούρες οι συγγενείς, που δεν εγκατέλειπαν τα συντρίμμια, θεωρώντας πως μπορούν έστω να βρούνε τα σώματα των συγγενών τους για να τα κηδέψουν. Η ιδέα πως χιλιάδες άνθρωποι θάφτηκαν κάτω από τα σπίτια τους και τώρα πάνω στα πτώματά τους επιχειρούν οι ερπυστριο-κινούμενες μπουλντόζες, σκάβοντας και σηκώνοντας άμορφα τσιμέντα, σίδερα και σάρκες, δεν μπορούσε να μας εγκαταλείψει. Ένα σύννεφο σκόνης και βαριάς μυρωδιάς στον αέρα μάς υποχρέωσε τις περισσότερες ώρες της παραμονής μας εκεί να βάλουμε τις μάσκες μας.
Στο «Κέντρο Βοήθειας και Αλληλεγγύης», που είχε στήσει το Κ.Κ. Τουρκίας στο κέντρο της πόλης κατέφθαναν δεκάδες άνθρωποι, μανάδες με τα παιδάκια στα χέρια τους, αναζητώντας στοιχειώδη βοήθεια (τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα, είδη υγιεινής). Σε αντίθεση με τα επίσημα ανάλογα κέντρα, όπου η σχετική βοήθεια δίνεται άναρχα (παραπέμποντας σε αυτό που αποκαλούμε γιουσουρούμ), το ΚΚΤ καταγράφει τις συγκεκριμένες ανάγκες της κάθε οικογένειας, κάθε γειτονιάς, καταυλισμού, χωριού, που ζητά τη βοήθειά του, την οποία παρέχει συγκεκριμένα.
Ο Ελισαίος Βαγενάς δηλώνει εντυπωσιασμένος από τη μεγάλη ποικιλία στο φαρμακείο του ΚΚΤ. Μας είπαν, συνεχίζει, πως πολλά φάρμακα τα φέρανε φαρμακοποιοί, που τα έβγαλαν με κίνδυνο της ζωής τους μέσα από τα χαλάσματα και τα έφεραν στο ΚΚΤ, που από την πρώτη στιγμή οργάνωσε τη βοήθεια. Ακούσαμε ένα σωρό τραγικές ιστορίες, για την αυτοθυσία γονιών, που έχασαν τη ζωή τους στα χαλάσματα, αλλά μπόρεσαν να σώσουν τα παιδιά τους, ιστορίες για μικρά παιδιά που έμειναν ορφανά και κάθε τόσο τα μάτια των Τούρκων συντρόφων μας γέμιζαν με δάκρυα, όταν μας έλεγαν αυτές τις ιστορίες.
Εμάς, όμως, μας εντυπωσίασε η αυταπάρνηση και αυτοθυσία των συντρόφων μας που είχαν έρθει οργανωμένα από την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Άγκυρα, δεκάδες πόλεις της χώρας, για να συνδράμουν τους σεισμοπαθείς. Σε μια πόλη πλήρως κατεστραμμένη, χωρίς υποδομές νερού, ρεύματος, αποχέτευσης, εκεί να οργανώνουν τη βοήθεια σε εκείνους που είχαν ανάγκη. Πόσο να αντέξεις σε τέτοιες συνθήκες; Κάθε 5-6 μέρες το ΚΚΤ άλλαζε τους συντρόφους, τους έστελνε πάρα πίσω στα σπίτια τους, για ξεκούραση, αλλά πραγματικά μας εντυπωσίασε πως οι γιατροί και φαρμακοποιοί του κόμματος είχαν ακόμη φτιάξει και πούδρα απολύμανσης για τον κόσμο, που δεν είχε τη δυνατότητα να πλυθεί τόσες μέρες, μιας και δεν υπάρχει τρεχούμενο νερό.
Στην Αλεξανδρέττα, στον επόμενο σταθμό της περιοδείας μας, περνώντας από το λιμάνι, όπου είχε πιάσει μεγάλη πυρκαγιά, εξαιτίας του σεισμού και καμένα κοντέινερ ακόμη κάπνιζαν, φτάσαμε κάποια στιγμή στο ανάλογο «Κέντρο Βοήθειας» του ΚΚΤ… πλήθος παιδάκια έτρεχαν, κι ανά διαστήματα σταματούσαν το παιχνίδι για να βοηθήσουν στο ξεφόρτωμα της βοήθειας που ερχόταν από άλλες περιοχές της Τουρκίας.
Απ’ όπου κι αν πέρασε η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ έγινε δεκτή με μεγάλη αγάπη από τους κομμουνιστές της Τουρκίας, αναφέρει ο συνομιλητής μας, κάτι που δείχνει τις ουσιαστικές, μακρόχρονες και συντροφικές σχέσεις ανάμεσα στα δύο Κ.Κ., που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των Κ.Κ. γειτονικών χωρών, κόντρα στο μίσος που καλλιεργούν οι αστικές τάξεις και οι εθνικιστικοί κύκλοι τους. Ταυτόχρονα, βιώσαμε έντονα και τη μεγάλη εκτίμηση και ευγνωμοσύνη των απλών ανθρώπων της Τουρκίας για τη βοήθεια και αλληλεγγύη που έδειξε ο ελληνικός λαός, στην οποία πρωτοστάτησε το ΚΚΕ, το ΠΑΜΕ, άλλοι μαζικοί φορείς. Συνεχίζοντας την εξιστόρηση των εμπειριών του από το επίκεντρο του σεισμού και τα χαλάσματα της Αντιόχειας της πλήρους καταστροφής αναδεικνύει και τις δικές του σκέψεις, τους δικούς του προβληματισμούς: Το μυαλό μου πήγαινε σε ανάλογες ολοκληρωτικές καταστροφές, που είδαμε στις τηλεοράσεις από τον πόλεμο στη Συρία, ή τώρα στην Ουκρανία. Ακούγοντας την είδηση πως οι Αμερικάνοι θα μετατρέψουν τη Λάρισα σε «μικρό Ιντσιρλίκ», κάτι ανάλογο δηλαδή με τη βάση τους, που έχουν στην Τουρκία, που βρίσκεται πολύ κοντά από τα Άδανα, τον 1ο σταθμό της επίσκεψης στις σεισμόπληκτες περιοχές, κι όπου οι ΗΠΑ έχουν καμιά 30αριά πυρηνικές βόμβες, σκέφτηκα το εξής: Πόσο ήσυχοι θα κοιμόμαστε οι Λαρισαίοι αν ξέρουμε πως σε απόσταση αναπνοής από τα σπίτια μας θα βρίσκονται αποθηκευμένες πυρηνικές βόμβες, ή χημικά όπλα, ή βιολογικά εργαστήρια, που οι ΗΠΑ στήνουν στις περισσότερες από τις 700 βάσεις τους σε διάφορες χώρες του κόσμου;
ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
Τα ερωτήματα και οι απαντήσεις διαδέχονται η μία την άλλη με μια από αυτές να αφορά στα συμπεράσματα που μπορεί να βγάλει αυτήν την καταστροφή. Οι στίχοι από το τραγούδι του Καλδάρα «Τούρκος εγώ κι εσύ Ρωμιός/ κι εγώ λαός κι εσύ λαός/ εσύ Χριστό κι εγώ Αλλάχ/ όμως κι οι δυο μας αχ και βαχ» είναι επίκαιροι όσο ποτέ, αν πάρουμε υπόψη μας (μεταξύ άλλων) πως και οι δύο χώρες είναι σεισμογενείς, απαντά ο κ. Βαγενάς και εξηγεί: Αν σκεφτούμε πως και στην Ελλάδα το 60% των κτιρίων έχουν οικοδομηθεί πριν την εφαρμογή αναγκαίων αντισεισμικών κανονισμών. Οι ευθύνες του αστικού κράτους, τόσο στην Τουρκία, όσο και στην Ελλάδα, είναι εγκληματικές. Ζούμε σε μια σεισμογενή περιοχή και απαιτούνται ουσιαστικά μέτρα αντισεισμικής προστασίας, σύγχρονος αντισεισμικός κανονισμός, ανθεκτικά κτίρια, συστηματικοί προσεισμικοί έλεγχοι και κατασκευαστικές παρεμβάσεις. Αυτά μπορούν να γίνουν. Υπάρχει η αναγκαία επιστημονική γνώση και τα κατάλληλα τεχνολογικά μέσα. Αλλά το αστικό κράτος και οι κυβερνήσεις του υπηρετούν τα συμφέροντα και τα κέρδη των λίγων, του μεγάλου κεφαλαίου, καταπατούν τις λαϊκές ανάγκες, διαθέτουν δισ. δολάρια για το κυνήγι των εξοπλισμών και τις ανάγκες του ΝΑΤΟ, για τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και πολέμους. Αυτήν την καπιταλιστική βαρβαρότητα πληρώνουν οι λαοί με τη ζωή τους στην Τουρκία, την Ελλάδα, στα άλλα κράτη. Στον 21ο αιώνα, συνεχίζει, κι όταν η τεχνολογία και η κατασκευή κτιρίων έχει κάνει ασύλληπτα βήματα βλέπουμε πως το ζήτημα της σύγχρονης, ασφαλούς και φθηνής λαϊκής στέγης στον καπιταλισμό δεν λύνεται. Κι η αιτία είναι πως και αυτό το ζήτημα είναι αντικείμενο κερδοφορίας για τους λίγους, σε βάρος των πολλών. Οι υποσχέσεις, που δίνονται από τις κυβερνήσεις, μένουν στο «ράφι» κι αυτό το βλέπουμε και στη χώρα μας π.χ. στα χωριά της Ελασσόνας που το 2021 χτυπήθηκαν από το σεισμό και υπάρχει ακόμη κόσμος στα κοντέινερ, μέσα στα χρέη που τον έσπρωξε το σύστημα. Οι εργαζόμενοι, πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως οι κομμουνιστές, τόσο στην Τουρκία, όσο και στην Ελλάδα είναι εκείνη η πολιτική δύναμη που αναδεικνύει πως δεν είναι μονόδρομος να πνίγεται ο λαός όταν βρέχει, να καίγεται όταν πιάνουν πυρκαγιές, να θάβεται στα συντρίμμια όταν γίνονται σεισμοί. Είναι το ΚΚΕ που έχει αναδείξει τη σημασία και αναγκαιότητα της αντισεισμικής, αντιπλημμυρικής και αντιπυρικής προστασίας, με πλήθος εκδηλώσεων, ημερίδων, δημόσιων τοποθετήσεων, παρεμβάσεων στη Βουλή. Είναι το ΚΚΕ που παλεύει με το καπιταλιστικό σύστημα, με την οικονομία της αγοράς, την αχόρταγη κερδοφορία του κεφαλαίου, που είναι οι αιτίες πολλαπλασιασμού των δεινών, που βιώνουν τα λαϊκά στρώματα από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές. Είναι το ΚΚΕ εκείνο το κόμμα, που πρωτοστατεί στην οργάνωση του λαού, όταν τα άλλα κόμματα του λένε “τρέξε να σωθείς” ή “κάτσε στον καναπέ σου”, ή “έχεις ατομική ευθύνη”. Στις προσεχείς εκλογές και πριν οι εργαζόμενοι πάνε στην κάλπη πρέπει να αντλήσουν τα σωστά συμπεράσματα και από την καταστροφή στην Τουρκία.
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΧΩΡΩΝ
Η συμμετοχή της χώρας μας στις επιχειρήσεις διάσωσης επιζώντων και όσα ακολούθησαν δίνει την αφορμή και για μια ερώτηση που τίθεται συχνά τις τελευταίες ημέρες. Σε ποιον βαθμό ο καταστροφικός σεισμός και το κλίμα αλληλεγγύης μπορεί να επιδράσουν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις; «Ακούμε πολλά για τη λεγόμενη «διπλωματία των σεισμών», αλλά η ουσία είναι πως οι ανταγωνισμοί στην περιοχή δεν εξαφανίστηκαν και οι διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων καθόλου δεν έχουν θαφτεί από τον σεισμό» τονίζει χωρίς περιστροφές ο υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της Κ.Ε. του ΚΚΕ και προσθέτει: Ο σεισμός αξιοποιείται για «επιταχυντής» μιας λύσης που θα συμφέρει τα μονοπώλια που θα καρπωθούν τον πλούτο του Αιγαίου σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων και του περιβάλλοντος. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση ήταν κι η παρέμβαση του Αμερικάνου ΥπΕΞ, Μπλίνκεν, αλλά και του ΝΑΤΟ, της Ε.Ε., που επιπλέον προσδοκούν την «πρόσδεση» της Τουρκίας στο νατοϊκό «άρμα», μακριά, όπως λένε οι αμερικάνοι, από την «κακόβουλη επιρροή» της Ρωσίας και της Κίνας, για την ενίσχυση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Αυτό θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και την ταυτόχρονη ανάδειξη «νέων» πολεμικών κινδύνων για τους δύο λαούς. Γιατί όπως λέει κι ο λαός μας «η όρεξη ανοίγει τρώγοντας» κι όταν τα ζητήματα λύνονται χωρίς αρχές και με σκοπιμότητες, το «κουβάρι» των αντιθέσεων, όχι μόνον δεν λύνεται, αλλά μπλέκεται περισσότερο και γίνεται πιο επικίνδυνο για τους λαούς.
