Οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιχειρηματική κοινότητα και η περιστολή της οικονομικής δραστηριότητας στις αγορές, συνεχίζουν και κατά το α΄ εξάμηνο του 2011 να δημιουργούν ένα εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, οι οποίες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν ένα συμπαγές αδιέξοδο ανασχετικών παραγόντων.
Η τακτική έρευνα, που πραγματοποιεί ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Θεσσαλίας & Κεντρικής Ελλάδος κάθε εξάμηνο, μεταξύ των επιχειρήσεων – μελών του επιβεβαιώνει ότι το επιχειρηματικό έργο συνεχώς και περισσότερο υφίσταται εντεινόμενες πιέσεις, κλάδοι ολόκληροι συνεχίζουν να βρίσκονται σε φάση μακράς ύφεσης και ότι το κλίμα αισιοδοξίας στην αγορά είναι σε πλήρη απόσυρση.
Τα συμπεράσματα από την έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στην περίοδο από 16/6 έως 15/7/2011, και στην οποία συμμετείχαν 110 μεταποιητικές επιχειρήσεις των Νομών της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδος περιέχουν όλα εκείνα τα συστατικά στοιχεία, που επιβεβαιώνουν την επιδείνωση του παραγωγικού έργου, την απαισιοδοξία, που κυριαρχεί στην επιχειρηματική κοινότητα, αλλά και την αναγκαιότητα μεγαλύτερης αποφασιστικότητας στις πολιτικές για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με ερωτηματολόγιο πολλαπλών ερωτήσεων, και τα βασικά της συμπεράσματα είναι τα εξής:
1. Τα αποτελέσματα του α΄ εξαμήνου του 2011 είναι θετικά μόνο για το 19,09% περίπου των επιχειρήσεων, ενώ χειρότερα δηλώνει το 54,55%.
2. Τα ήδη μεγάλα προβλήματα, που αντιμετώπιζαν οι επιχειρήσεις, μέσα στο 2010, το α΄ εξάμηνο του 2011 διευρύνονται περαιτέρω. Σε σχέση με τις αντίστοιχες απαντήσεις τους, για το β΄ εξάμηνο, η εικόνα φαίνεται να έχει επιδεινωθεί σημαντικά. Ο περιορισμός των τραπεζικών πιστώσεων, η μείωση της ζήτησης και οι κίνδυνοι από τις ακάλυπτες επιταγές, διαμορφώνουν ένα περιβάλλον εξαιρετικά αρνητικό για το οικονομικό κλίμα.
3. Το 45,45% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι έχει μειώσεις της τάξης του 10% - 30%, το 9,09% δηλώνει μειώσεις 40%, ενώ αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των επιχειρήσεων που δηλώνει μείωση 50%. Μόνον μία στις τρείς επιχειρήσεις του δείγματος δεν έχει υποστεί μείωση παραγγελιών και παραγωγής, στο α΄ εξάμηνο του ΄11.
4. Σε χαμηλά ποσοστά συνεχίζει να κινείται ο κύκλος εργασιών το α΄ εξάμηνο, όπου σχεδόν το 42% των μονάδων δηλώνει απώλεια της τάξης του 10% - 30%, και μόνον το 35% περίπου δηλώνει καμία απώλεια. Οι αντίστοιχες τιμές του β΄ εξαμήνου 2010 ήταν 44% και 22%.
5. Παρά το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις είναι αποδέκτες αυτού του κακού περιβάλλοντος, και πιέζονται ασφυκτικά από τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης, περισσότερες από τις μισές του δείγματος δηλώνουν ότι δεν έχουν προχωρήσει σε αλλαγές των εργασιακών τους σχέσεων. Έχει μειωθεί, σε σχέση με το β΄ εξάμηνο του 2010, ο αριθμός επιχειρήσεων που έχει προβεί σε απολύσεις (11,82%) και σε καταργήσεις υπερωριών (18,18%), ενώ αυξήθηκε σημαντικά το ποσοστό των επιχειρήσεων που προχωρούν σε μειώσεις ημερών και αμοιβών (23,64%), με εσωτερικές συμφωνίες. Οι αναγκαστικές άδειες παραμένουν σε ποσοστό περίπου 10% ενώ ακολουθούν η κατάργηση βάρδιας (6,36%) και διαθεσιμότητα (5,45%).
6. Ένα στοιχείο της έρευνας, που υπογραμμίζει πλήρως την κατάσταση στην αγορά και στα προβλήματα, που έχει σωρεύσει η οικονομική κρίση είναι οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την μέχρι τώρα πορεία των επιδόσεών τους το 2011 σε σχέση με το 2010. Μόνον το 21% από αυτές υπολογίζει ότι το κλείσιμο της χρονιάς θα είναι θετικότερο από εκείνο της προηγούμενης. Αντίθετα, το 47% περίπου θεωρεί ότι είναι χειρότερο ενώ μόνον το 32% δηλώνει μηδενική μεταβολή.
7. Οι προτάσεις, που οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να θεωρούν ότι δημιουργούν διεξόδους στα αδιέξοδα του κλίματος και της αγοράς αφορούν σε περιοχές όπου το κράτος έχει προνομιακή παρουσία, με τις πολιτικές του και φορτίζει αρνητικά την επιχειρηματική λειτουργία. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν εννέα στις δέκα επιχειρήσεις ακόμη πιστεύουν ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών και των ασφαλιστικών εισφορών θα βοηθούσε σοβαρά την λειτουργία τους. Η μείωση της γραφειοκρατίας, η εξασφάλιση ρευστότητας στην αγορά αλλά και η εξόφληση των χρεών του κράτους προς τις επιχειρήσεις εκτιμάται ότι πρέπει να είναι στις άμεσες προτεραιότητες των πολιτικών, επίσης.
8. Μείωση υπάρχει, σε σχέση με το β εξάμηνο του 2010, στην πρόθεση των επιχειρήσεων να επενδύσουν μέσα στο 2011, αναδεικνύοντας έτσι την άμεση κυβερνητική παρέμβαση σε αναπτυξιακά σχέδια και πολιτικές. Μόνο 4 στις 10 φαίνεται να επιθυμούν να επενδύσουν, με την μείωση του αριθμού των επιχειρήσεων, που κινούνται στη κάθετη αυτή πορεία, να είναι αισθητή.
9. Παρά το γεγονός, ότι κατά το 2011 παρουσιάζεται μία έξαρση στην εξαγωγική δραστηριότητα, κυρίως στις αξίες και όχι στις ποσότητες, οι επιχειρήσεις του δείγματος όλων των κλάδων, σε μικρό ποσοστό δηλώνουν ότι την περίοδο 2010-2011, ανέπτυξαν εξαγωγική δραστηριότητα, για πρώτη φορά, επιλέγοντάς την ως λύση εξόδου από το αδιέξοδο της περιορισμένης ζήτησης.
10. Κρίνοντας οι επιχειρήσεις τις κυβερνητικές πολιτικές εκτιμούν ότι η δοσολογία του μίγματος δεν εμπεριέχει τις αναγκαίες ποσότητες αναπτυξιακών παραμέτρων. Ειδικότερα το 87% των μονάδων του δείγματος εκτιμά ότι οι πολιτικές εστιάζουν σχεδόν αποκλειστικά στο δημοσιονομικό έλλειμμα παρά στην ανάπτυξη, ενώ το 62% θεωρεί ότι χρειάζεται μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στην προώθηση αποφάσεων που αφορούν σε μεταρρυθμίσεις.
11. Τέλος, οι επιχειρήσεις καταθέτοντας τις εκτιμήσεις τους για την περίοδο εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την κρίση πάνω από το 85% του δείγματος την οριοθετεί μετά το 2012.
Συμπερασματικά, οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να βιώνουν ένα εξαιρετικά αρνητικό επιχειρηματικό κλίμα, όπου λείπουν αφόρητα πολιτικές για την ανάκαμψη της οικονομίας, προσπαθούν να διατηρήσουν αντοχές στον «μαραθώνιο» της κρίσης, η οποία συνεχώς βαθαίνει, αλλά παρά ταύτα ένα ποσοστό από αυτές, εκδηλώνει ένα πνεύμα αισιοδοξίας, προγραμματίζοντας επενδύσεις μέσα στο έτος.
