Μόνο ως ενδιαφέρουσα πρόκληση για το μέλλον της πόλης μπορεί να εκληφθεί η πρωτοβουλία της δημοτικής αρχής να εντάξει τη Λάρισα στις πόλεις που θα διεκδικήσουν την έδρα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για το 2021, ενός ευρωπαϊκού θεσμού που υιοθετήθηκε πριν από 30 χρόνια, ελκύοντας το ενδιαφέρον πόλεων για ανάδειξη της πολιτιστικής τους ταυτότητας, με δημιουργία- παράλληλα- υποδομών.
Ο Δήμος Λαρισαίων δίνει μάχη με το χρόνο προκειμένου να καταθέσει έγκαιρα ολοκληρωμένο τον φάκελο της υποψηφιότητας, φλερτάροντας με την ιδέα μιας εξωστρεφούς Λάρισας, μιας «ανοιχτής πόλης». Ετσι, οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι, Πολιτισμού Πάνος Σάπκας και Αστικής Ανάπτυξης Δημ. Μαβίδης, εισηγήθηκαν προ ημερών το θέμα στην Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου, ενώ ο δήμαρχος Λαρισαίων Απ. Καλογιάνννης συνεχίζει τις επαφές του με εκπροσώπους Γραφείων που διαθέτουν εμπειρία σε αντίστοιχες διοργανώσεις.
Το θέμα θα συζητηθεί στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρισας, τη Μεγάλη Τρίτη με τη δημοτική αρχή να επιδιώκει ευρύτερη συναίνεση, στοχεύοντας παράλληλα στην κοινωνική αποδοχή της υποψηφιότητας ενεργοποιώντας συμμετοχικά, συμπολίτες και φορείς.
«Η διεκδίκηση» τονίζει στην «Ε» ο κ. Καλογιάννης «του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για το 2021, είναι μια ιδιαίτερα μεγάλη πρόκληση για τη Λάρισα. Αναμφίβολα, πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία, για ένα στόχο, που αναμένουμε να την αγκαλιάσει όλη η πόλη και η ευρύτερη περιοχή».
ΦΑΚΕΛΟΣ
Ο «φάκελος Λάρισα», διαθέτει «ισχυρά σημεία» που πηγάζουν από την ίδια της την ιστορία, μια ιστορία 8.000 ετών, από το «Κοινό των Θετταλών», τα αρχαία θέατρα, τον Πηνειό, τον Ολυμπο και όχι μόνο. Η σημερινή Λάρισα, διαθέτει επίσης «ισχυρά σημεία» λόγω της γεωγραφικής θέσης στη χώρα, ένα σχεδόν ολοκληρωμένο δακτύλιο, έναν σιδηροδρομικό σταθμό σχεδόν στο κέντρο της πόλης, ένα πλούσιο πολιτιστικό δυναμικό και υποδομές, ένα ευρύ δίκτυο πεζοδρόμων, ένα ικανό αστικό και περιαστικό πράσινο κ.ά.
Η σύγχρονη Λάρισα διαθέτει όμως και «αδύναμα σημεία». Όπως τα ημιτελή έργα στην ΠΑΘΕ, η μη ύπαρξη άμεσης διασύνδεσης με το αεροδρόμιο της Αγχιάλου, η εκτεταμένη παράνομη στάθμευση, η έλλειψη κανόνων στην τροφοδοσία της πόλης, η έλλειψη σημείου πολιτιστικής διασύνδεσης της πόλης, το «γηρασμένο» σχέδιο πόλης κλπ.
Ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας γεννά προσδοκίες από την υλοποίηση έργων υποδομής μέχρι την καθιέρωση της πολιτιστικής εξωστρέφειας και την αναγνώριση της πολυπολιτισμικότητας αλλά αντιμετωπίζει, την «απειλή» της έλλειψης πόρων και τον «περιορισμό» του χρονικού ορίζοντα των επεμβάσεων.
ΠΛΟΥΤΟΣ
«Η διεκδίκηση του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για το 2021», τονίζει στην «Ε» ο κ. Καλογιάννης αναφερόμενος στην πρωτοβουλία της δημοτικής αρχής, «είναι μια ιδιαίτερα μεγάλη πρόκληση για τη Λάρισα. Αναμφίβολα, πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία, για ένα στόχο, που αναμένουμε να την αγκαλιάσει όλη η πόλη και η ευρύτερη περιοχή.
Η διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, θα έχει ως αποτέλεσμα η πόλη, να τεθεί σε τροχιά εξωστρέφειας, ενώ εάν το εγχείρημα στεφθεί με επιτυχία, τότε σίγουρα θα δοθεί νέα ώθηση στην αναπτυξιακή της πορεία, ενώ πολλά και σημαντικά ανοικτά ζητήματα έργων και δράσεων θα βρουν άμεση και σημαντική χρηματοδότηση.
Την ίδια ώρα ο πολιτιστικός πλούτος που διαθέτει η περιοχή, μπορεί να διαμορφώσει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και πλουραλιστική πρόταση για το πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021, που αποτελεί και βασικό κριτήριο αξιολόγησης του φακέλου υποψηφιότητας.
Είμαστε σίγουροι πως μπορούμε με ενότητα δυνάμεων και σκληρή δουλειά να ανταποκριθούμε στην πρόκληση. Όλα αυτά θα συζητηθούν στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, από την οποία αναμένω γόνιμο και εποικοδομητικό διάλογο» καταλήγει ο δήμαρχος Λαρισαίων.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Τα χρονικά περιθώρια υποβολής του φακέλου από τον Δήμο Λάρισας είναι οριακά. Ο φάκελος θα πρέπει να κατατεθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού ως τον ερχόμενο Οκτώβριο, η προέγκριση των υποψηφίων πόλεων θα γίνει την άνοιξη του 2016 και η τελική επιλογή, από θεσμοθετημένα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα γίνει τον Σεπτέμβριο του 2016.
Με την επιλογή βεβαίως της πόλης, «απαιτείται» η ίδρυση δομής, ενός ιδρύματος για παράδειγμα, που θα διαχειρισθεί το θέμα στη συνέχεια, ενώ σε ό,τι αφορά στο κόστος του φακέλου, εφόσον η Λάρισα, περάσει και τη δεύτερη φάση (προέγκριση) θα φθάσει συνολικά έως τις 150.000 ευρώ.
Για τον ίδιο θεσμό, θα επιλεγεί μία πόλη της Ρουμανίας και μια πόλη της Ελλάδας με τη Λάρισα να έχει ισχυρούς αντιπάλους. Όπως η Καλαμάτα, ο Πειραιάς, η Ρόδος, η Τρίπολη κ.α. που επίσης διεκδικούν τον τίτλο.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Σημειώνεται πως ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας «έχει ως στόχο την προσέγγιση των λαών της Ευρώπης, αναδεικνύοντας την ποικιλομορφία από τη μια, αλλά και τις κοινές πτυχές των Ευρωπαϊκών Πολιτισμών από την άλλη.
Το βασικό σκεπτικό, δηλαδή, είναι ότι μέσα από την ιστορία της η Ευρώπη αποτελεί το κέντρο μιας καλλιτεχνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης μεγάλου πλούτου και ποικιλίας, αλλά και το ότι η ανάπτυξη της ζωής στην πόλη που αναλαμβάνει τον τίτλο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη δημιουργία και εξάπλωση του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού».
Τα βασικά κριτήρια για την επιλογή της πόλης που θα αναλάβει τον τίτλο «και συνεπώς θα καταρτίσει ένα πολιτιστικό πρόγραμμα σχεδιασμένο για όλο το συγκεκριμένο έτος, ενσωματώνονται σε δύο μεγάλες ομάδες που είναι, η Ευρωπαϊκή Διάσταση και η Πόλη και οι Πολίτες.
Όσον αφορά στο πρώτο κριτήριο, όλος ο σχεδιασμός των εκδηλώσεων του έτους θα πρέπει: να ενισχύει τη συνεργασία πολιτιστικών φορέων, καλλιτεχνών και πόλεων σε όλους τους τομείς, να αναδεικνύει τον πλούτο της πολυμορφίας στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό, να ανακαλύπτει και να αναδεικνύει τις κοινές πτυχές των Ευρωπαϊκών Πολιτισμών».
Όσον αφορά την ομάδα «Πόλη και Πολίτες», ο σχεδιασμός θα πρέπει: να ενισχύει τη συμμετοχή των πολιτών που ζουν στην πόλη και τα περίχωρά της και να ελκύει το ενδιαφέρον τους αλλά και το ενδιαφέρον πολιτών από το εξωτερικό, να είναι βιώσιμος και να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της μακροπρόθεσμης πολιτιστικής και κοινωνικής ανάπτυξης της πόλης».
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ
