Ο ιός Ebola αν και αριθμεί περίπου 40 χρόνια από την πρώτη απομόνωση και ταυτοποίησή του, με περίπου 25 επιδημίες στην αφρικανική ήπειρο, έχει φτάσει από τον περασμένο Φεβρουάριο να έχει προκαλέσει μια πρωτοφανούς μεγέθους επιδημία στη Δυτική Αφρική με σχεδόν 9.000 κρούσματα και 4.500 θανάτους, σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές.
Τα παραπάνω επισημαίνει ο καθηγητής Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Αθανάσιος Τσακρής, προσθέτοντας πως το τελευταίο διάστημα, διπλασιάζονται κάθε δύο εβδομάδες περίπου, ενώ αν δεν γίνει εντατικοποίηση των προσπαθειών περιορισμού της επιδημίας τα νέα κρούσματα ενδέχεται να αυξάνονται σε πάνω από 5.000 ανά εβδομάδα μέσα στους επόμενους δύο μήνες.
Ο ιός δεν μεταδίδεται πριν εμφανιστούν συμπτώματα και μπορεί να μεταδοθεί μετά από παρατεταμένη επαφή με ασθενή και κυρίως με το αίμα ή με σωματικά υγρά, ενώ δεν μεταδίδεται μέσω του αέρα.
Σε πρώτη φάση ο ασθενής παρουσιάζει πυρετό, μυαλγίες, αδυναμία, πονοκέφαλο και πόνο στον φάρυγγα. Στο επόμενο στάδιο εμφανίζονται έμετοι, διάρροια, εξάνθημα, και μπορεί να προσχωρήσει σε νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια, ή αιμορραγίες από διάφορα μέρη του σώματος. Σημειώνουμε ότι οι αιμορραγίες δεν εμφανίζονται σε μικρό ποσοστό των ασθενών. Ο χρόνος επώασης του ιού ποικίλλει από 2 έως 21 ημέρες, αν και συνήθως διαρκεί 8-10 ημέρες.
Σε πλήρη ετοιμότητα τo Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), παρακολουθεί την εξέλιξη της επιδημίας του ιού Ebola από τον Μάρτιο 2014 όταν δηλώθηκε για πρώτη φορά. Δυστυχώς η επιδημία αυτή έχει πάρει τραγικές διαστάσεις για τις τρεις επηρεαζόμενες χώρες δηλαδή την Γουινέα, τη Σιέρρα Λεόνε και τη Λιβερία. Aνησυχία έχει προκαλέσει το γεγονός της μόλυνσης επαγγελματιών υγείας στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, παρότι είχαν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης, αλλά η εμπειρία αυτή τονίζει την ανάγκη συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και πρακτικής του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού στα θέματα αυτά.
Πάντως οι ειδικοί προειδοποιούν ότι πρόκειται για μια επιδημία που πριν ελεγχθεί θα οδηγήσει σε καταστροφικές απώλειες ανθρώπινων ζωών, αλλά έχει και κοινωνικές (στίγμα) και οικονομικές επιπτώσεις για τις τρεις αυτές χώρες της Δ. Αφρικής. Η παγκόσμια κοινότητα έχει κινητοποιηθεί για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών αλλά η βοήθεια φτάνει με αργούς ρυθμούς και οι περισσότερες ανάγκες είναι για εξειδικευμένο προσωπικό.
Εμπιστοσύνη στο ΚΕΕΛΠΝΟ και τον ΠΟΥ
Σε πρόσφατη πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα που διενήργησε η εταιρεία ΚΑΠΑ RESEARCH για λογαριασμό του ΚΕΕΛΠΝΟ ένας στους δύο ερωτηθέντες (57,7%) απαντά ότι ανησυχεί μήπως ο ίδιος ή κάποιος από την οικογένειά του εκτεθεί στον ιό Έμπολα, ενώ τέσσερις στους δέκα δηλώνουν ότι δεν ανησυχούν. Στη συντριπτική τους όμως πλειοψηφία δηλώνουν ότι ανησυχούν για πιθανή επιδημία του ιού Ebola στην Ευρώπη και 71,2% ανησυχεί ότι αυτό μπορεί να συμβεί και στη χώρα μας.
Την ίδια ώρα επτά στους δέκα Έλληνες (73,2%) δείχνουν μεγάλη εμπιστοσύνη στους Έλληνες γιατρούς και θεωρούν ότι είναι σε θέση να αποτρέψουν επιδημία του ιού Έμπολα στην Ελλάδα. Μεγάλο ποσοστό δηλώνει την εμπιστοσύνη του για το ΚΕΕΛΠΝΟ (54,8%) και για τον ΠΟΥ (54%). Οσον αφορά στα νοσοκομεία στην Ελλάδα οι γνώμες διχάζονται καθώς το 48,1% δηλώνει ότι έχει εμπιστοσύνη στα νοσοκομεία, ενώ το 51,2% έχει την αντίθετη άποψη. Σύμφωνα με την έρευνα πολύ μικρό ποσοστό (16,9%) εμπιστεύεται τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας του νομού και ακόμη μικρότερο (12,2%) τη Δημοτική Αρχή της περιοχής του. Σε ποσοστό 96,4% οι ερωτηθέντες ζητούν τη λήψη πιο ενεργών μέτρων πρόληψης για να αποτραπεί η είσοδος του ιού στη χώρα.
Στην πρόσφατη συνάντηση Υπουργών Υγείας στις Βρυξέλλες για το θέμα, ο Υπουργός κ. Μάκης Βορίδης τάχθηκε υπέρ της ενημέρωσης, της ανταλλαγής πληροφοριών και της δημιουργίας βάσης δεδομένων. Προχώρησε περαιτέρω στο πρόβλημα του ελέγχου των λιμένων και λοιπών πυλών εισόδου της χώρας από θάλασσα. Ως πρώτο μέτρο αποφασίστηκε η πρόσληψη 30 υγειονομικών που θα μεταβούν στα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής μεταναστών, όπως και η εκπαίδευση των σωμάτων ασφαλείας και των στρατιωτικών.
Στην Ευρώπη επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι ακόμη και αν υπάρξει εισαγωγή του ιού, όπως συνέβη στην Ισπανία, η εξάπλωση μπορεί να περιοριστεί με τα υπάρχοντα μέσα, καθώς τα συστήματα υγείας των ευρωπαϊκών χωρών είναι ικανά να διαχειριστούν τέτοιο περιστατικό. Το γεγονός ότι ο ιός μεταδίδεται μόνο όταν ο ασθενής έχει συμπτώματα και κυρίως στην προχωρημένη φάση της νόσου, περιορίζει τις πιθανότητες μετάδοσης του Ebola γενικότερα. Αυτό περιορίζει επίσης τον κίνδυνο από ταξιδιώτες και μετανάστες δεδομένου ότι είναι δύσκολο να ταξιδεύει κάποιος με τη βαριά συμπτωματολογία της νόσου, εξηγεί ο κ. Τσακρής.
Στη χώρα μας, κατά τη διάρκεια σύσκεψης των αρμόδιων φορέων αποφασίσθηκε περαιτέρω ενίσχυση όλων των μέτρων πρόληψης και ασφάλειας στις πύλες εισόδου της χώρας: λιμάνια, αεροδρόμια, Κέντρα Α΄ υποδοχής μεταναστών μέσω:
1. Ειδικού εντύπου, που θα συμπληρώνεται από τους επιβάτες ορισμένων πτήσεων βάσει σχετικής εγκυκλίου.
2. Της επέκτασης των πληροφοριών σχετικά με την υγεία πληρωμάτων και επιβατών όλων των πλοίων που εισέρχονται στο λιμάνι του Πειραιά από το αντίστοιχο Υγειονομείο.
3. Της περαιτέρω ενίσχυσης της επιχειρησιακής ετοιμότητας των πυλών εισόδου της χώρας περιλαμβανομένων και των κέντρων Α' υποδοχής μεταναστών, μέσω επιπλέον ειδικού εξοπλισμού και κυρίως ιατρικού προσωπικού, το οποίο θα προσληφθεί άμεσα από το ΚΕΕΛΠΝΟ.
4. Της συστηματικής και οργανωμένης μέσω των ΔΥΠΕ ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης του Ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, κυρίως των Νοσοκομειακών και των άλλων Μονάδων, και ιδιαίτερα κατά τις διαδικασίες «διαλογής» και διαχείρισης των περιστατικών στα ΤΕΠ.
Επίσης συγκροτήθηκε επιτροπή με μόνιμο χαρακτήρα προκειμένου ανά 15 ημέρες να εξετάζει το επίπεδο ετοιμότητας της χώρας.
