Στα συν του περιλαμβάνεται η προσωρινή, έστω, δυνατότητα, που δίνει στο δανειολήπτη, προκειμένου ν’ αντιμετωπίζει προβλήματα, που απαιτούν άμεση χρηματοδότηση, για να λυθούν, αλλά και το ότι ο δανεισμός, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να εξασφαλίσει ρευστό, που χρειάζεται κανείς και δεν το έχει, προκειμένου να κάνει πράξη το ή τα όνειρά του. Πέραν τούτων, επηρεάζει, έμμεσα, τον συνεπή, αλλά αδύναμο, οικονομικά, δανειολήπτη να κάνει οικονομία και, μέσω αυτής, να είναι σε θέση να κάνει όνειρα, να διατηρεί την αξιοπρέπειά του ανταποκρινόμενος στις υποχρεώσεις του, αλλά και να προχωρά, δημιουργικά, προς τα εμπρός.
Δεν πρέπει, ωστόσο, να ξεχνάμε, ότι το δάνειο είναι ξένα και προς επιστροφή χρήματα, που προέρχονται απ’ το μέλλον του καθενός μας, το οποίο, κατ’ αυτόν τον τρόπο, μικραίνει, επικίνδυνα, και γίνεται βασανιστικό και ανυπόφορο, όταν αρνούμαστε ή δεν μπορούμε να επιστρέψουμε τα χρήματα, που χρωστάμε, υφιστάμενοι τις συνέπειες απ’ τις ρήτρες, που προσυπογράφουμε. Αυτό είναι και το βασικότερο μειονέκτημα και πρόβλημα, που μπορεί να προκύψει απ’ τον δανεισμό, ειδικά, όταν οι δανειστές δεν δείχνουν κατανόηση και οι δανειολήπτες αντιμετωπίζουν πραγματικά οικονομικά προβλήματα.
Αυτοί οι τελευταίοι χρειάζονται, όντως, ειδική και ανθρώπινη μεταχείριση, επειδή, κάποιες φορές, όπως και στην περίπτωση των μνημονίων, αλλάζουν, απότομα, οι οικονομικές συνθήκες της χώρας και πολλοί πέφτουν έξω στους υπολογισμούς τους, οπότε προκύπτουν, απρόβλεπτα και πρόσθετα προβλήματα. Ανήκουν, άλλωστε, στην κατηγορία αυτών των δανειοληπτών, που θέλουν, αλλά δεν μπορούν να επιστρέψουν τα χρωστούμενα. Υπάρχουν, όμως, και πολλοί άλλοι, που, ετσιθελικά και εκ συστήματος, είναι αφερέγγυοι και μπαταχτσήδες και αρνούνται την εξυπηρέτηση των δανείων τους ακολουθώντας τη συνταγή, που λέει, «δανεικά και αγύριστα». Κάποιοι, μάλιστα, επιχειρηματίες και μη, έχουν περιουσιακά στοιχεία, αλλά δεν ανταποκρίνονται στις δανειακές υποχρεώσεις τους. Γι’ αυτό και πρέπει όλοι αυτοί ν’ αντιμετωπίζονται, όπως τους ταιριάζει, γιατί δημιουργούν με τη συμπεριφορά τους προβλήματα στο κοινωνικό σύνολο και κάνουν τους συνεπείς δανειολήπτες να νιώθουν κορόιδα, μια που όλα τα ανακουφιστικά μέτρα λαμβάνονται, κατά καιρούς, μόνο για τους ασυνεπείς.
Πέραν τούτων, πρέπει να επισημανθεί, ότι για την κατάσταση αυτή μεγάλη ευθύνη έχουν και οι τοκογλύφοι, οι Τράπεζες και άλλα πιστοληπτικά ιδρύματα, τα οποία, για να κερδοσκοπήσουν, διαφημίζουν, κατά καιρούς, την πραμάτεια τους, δίνουν δάνεια με τη σέσουλα και με ευνοϊκούς, δήθεν, όρους και χωρίς να ελέγχουν την φερεγγυότητα των πελατών τους. Γι’ αυτό και η χώρα μας έχει γεμίσει από κόκκινα δάνεια, που δημιουργούν προβλήματα στην κοινωνία. Ως εκ τούτου, θα πρέπει το Τραπεζικό σύστημα να αναλάβει τις δικές του ευθύνες και, ειδικά στην περίπτωση των καταναλωτικών δανείων, να λειτουργεί πιο νοικοκυρεμένα και πιο προσεκτικά.
Μεγάλες ευθύνες, όμως, έχουν και οι κυβερνήσεις εκείνες, οι οποίες, όταν δυσκολεύονται, οικονομικά, προσφεύγουν, απερίσκεπτα και με περισσή ευκολία, στον δανεισμό. Κάνοντας, όμως, πολιτική με δανεικά, λαϊκίζοντας και εκμαυλίζοντας συνειδήσεις, μπορεί να γίνονται, προσωρινά, αρεστές και να εξασφαλίζουν κάποιες ψήφους παραπάνω, όταν γίνονται εκλογές, αλλά υποθηκεύουν, κατ’ αυτόν τον τρόπο, το μέλλον της χώρας και του λαού της, με ό, τι αυτό συνεπάγεται. Η πρόσφατη, άλλωστε, δεκάχρονη οικονομική κρίση και τα μνημόνια, που τη συνόδευαν, μας έδωσαν την ευκαιρία να καταλάβουμε από πρώτο χέρι, μέχρι πού μπορούν να φθάσουν τέτοιες κυβερνήσεις, αλλά και οι δανειστές, όταν δεν εξυπηρετούνται τα δάνειά τους.
Εν τούτοις, η χορήγηση δανείων δεν πρέπει να εκλείψει, γιατί σ’ όλες τις κοινωνίες, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο, το χρήμα και ο πλούτος, γενικότερα, είναι συγκεντρωμένος στα χέρια λίγων και «άνευ τούτου, ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων», κατά την αρχαιοελληνική ρήση. Άλλωστε, δικαίωμα στο όνειρο πρέπει να έχουν όλοι οι άνθρωποι, πλούσιοι και φτωχοί, αρκεί να τηρούνται από όλους οι στοιχειώδεις κανόνες λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος.

Από τον Κώστα Γιαννούλα